Monio, ty chcesz się kłócić, czy wyrazić swoje oburzenie? Bo ja mówię o faktach, czyli o tym, jakie są realne możliwości zatrzymania przez kolekcjonerów ich kolekcji.

Natomiast co do materiału, linkowanego przez Aśkę - fajny. Chyba kolega Majchrowski mówi o tym samym, co ja - czyli żeby wspierać to, co robi PZE, a nie tylko gadać zza klawiatury "a moim zdaniem to powinno się..." PZE próbuje wywalczyć legalizację - zauważyłaś to, Aśka? Moim zdaniem to realne i powinno się ich poprzeć - chyba, że ktoś chce walczyć o lepsze rozwiązanie. Może obejrzyj ten materiał jeszcze raz?

Problem nie leży w tym skąd pochodzą zabytki będące w prywatnych kolekcjach, a w tym jak interpretowane jest prawo przez urzędników i organy ścigania. Mówiąc o legalizacji użyłem tego sformułowania w odniesieniu do prawa a nie swojej opinii na ten temat. Pomijam tu idiotyczne rozumienie czym jest zabytek w tym zabytek archeologiczny.

... to co opisujesz nie jest zabytkiem a przedmiotem pamiątkowym historycznym. Nad tym pracujemy aby juz dziś Grajewski ze swoja banda od takich przedmiotów się odczepił.

Art. 22. W przypadku przypuszczenia, że rzecz znaleziona stanowi rzecz o wartości historycznej, naukowej lub artystycznej, właściwy starosta w terminie 7 dni od dnia powzięcia wiadomości o znalezieniu rzeczy zawiadamia właściwego miejscowo wojewódzkiego konserwatora zabytków.

11 maja odbyły się w Departamencie Ochrony Zabytków MKiDN- rozmowy w sprawie jednego z elementów prawa ochrony zabytków - poszukiwań zabytków.
Jak nas uprzedzono przed spotkaniem (MKiDN) miało być ono poświęcone przede wszystkim wysłuchaniu postulatów i uwag środowisk skupionych wokół poszukiwań zabytków z detektorem metali oraz potrzebie edukacji - dla dziedzictwa! Jak się okazało w trakcie zebrania, wszyscy mieli prawo głosu, choć układ miejsc wokół stołu skutkował w praktyce tym, że archeolodzy, przedstawiciele IPN i in. mieli bardzo ograniczony czas wypowiedzi lub utrudnioną wypowiedź. Jakkolwiek różnie można opisać tryb pracy, istotne są wnioski jakie należałoby wyciągnąć z omawianego wydarzenia. Prof. Katarzyna Zalasińska (Dyrektor DOZ) , która prowadziła spotkanie, zasygnalizowała, że MKiDN pracuje nad nową ustawą opartą o unowocześnioną ideę ujęcia całości problematyki. Będzie to zatem według planów MKiDN - ustawa o dziedzictwie, a procedura konsultacyjno-legislacyjna, potrwa co najmniej 3 lata. Pani Dyrektor wspomniała, że ważnym impulsem do zorganizowania omawianych konsultacji była uchwała Rady Ochrony Zabytków przy MKiDN z 28 listopada 2017 roku (treść uchwały podajemy poniżej).
Środowisko poszukiwaczy było prezentowane przez liczne stowarzyszenia, których przedstawiciele po wyrażeniu własnych opinii (w przewadze), scedowali objaśnienie generalnych uwag na Prezesa Polskiego Związku Eksploratorów. Postulaty przygotowane przez PZE przedstawiono MKiDN na piśmie i z tego co wiemy nie odbiegają one treścią od tekstu zamieszczonego na stronie na FB PZE. Postulaty owe podajemy poniżej.
Rozmowy przebiegły w dobrej atmosferze, gdyż przedstawiciele środowiska poszukiwaczy wypowiedzieli się w sposób dojrzały, jako społeczność, której podstawowym celem jest dobro zabytków. Opisywane wydarzenie nie było jednakże poświęcone propozycjom konkretnych rozwiązań choć reprezentanci stowarzyszeń poszukiwawczych wskazywali na potrzebę pilnych działań, zwłaszcza w odniesieniu do decyzji na poszukiwania wydawane przez urzędy konserwatorskie oraz w związku z faktycznym zjawiskiem ukrywania (deponowania zabytków) dotychczas pozyskanych i nie zgłoszonych do konserwatora.
Doprecyzowane stanowisk i propozycje - to punk kolejny - kolejne spotkanie. Należy się jednak zastanowić jaką formułę wybrać. Czy archeolodzy powinni udowadniać czym jest archeologia? Niewątpliwie jednymi z ważniejszych punktów, jak można się zorientować z wypowiedzi poszukiwaczy, będzie definicja zabytku archeologicznego oraz własność zabytku archeologicznego.
Środowisko SNAP omówi opisywane zagadnienie w okresie dorocznych zjazdów w tym Walnego Zjazdu Delegatów, który odbędzie się w dniu 16 czerwca.
Pamiętajmy jednak, że archeologia w Polsce oparta jest o zróżnicowane pola działania /nauka, muzealnictwo, konserwatorstwo, wykopaliska/, i boryka się z dużymi problemami, a poszukiwania są jednym z elementów tej złożonej struktury .
--------------------------------------------------------------------
Reprezentanci strony archeologicznej:
Alina Jaszewska – Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, Prezes Oddziału Lubuskiego
dr hab. Anna Zalewska - Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii PAN
prof. dr hab. Zbigniew Kobyliński – Dyrektor Instytutu Archeologii UKSW
prof. dr hab. Marzena Szmyt – Dyrektor Muzeum Archeologicznego w Poznaniu
Aleksander Ostasz – Dyrektor Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu
Hanna Pilcicka – Ciura – Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, Prezes Oddziału w Warszawie

Postulaty Polskiego Związku Eksploratorów - przekazane na piśmie do MKiDN.
"1. Ustanowienie funkcji społecznego depozytariusza zabytków.
W związku z tym, że państwo jest właścicielem zabytków archeologicznych, a środowisko urzędniczo-archeologiczne nie jest mentalnie przygotowane na przekazywanie zabytków archeologicznych osobom prywatnym tak jak to się dzieje w krajach Europy zachodniej, proponujemy wzorem Danii ustanowienie funkcji społecznego depozytariusza zabytków /SDZ/
Magazyny muzealne pękają w szwach a muzea nie mają pieniędzy na konserwację zalegających tam zabytków o czym od lat alarmują muzealnicy.
Proponujemy zatem by poszukiwacz lub kolekcjoner mający status SDZ mógł w swoim domu przechowywać zabytki, które były by zarejestrowane i w razie potrzeby udostępniał je jednostkom badawczym czy muzeom.
SDZ miał by prawo przekazywania zabytku innym osobom pod warunkiem zgłoszenia tego faktu np. WKZ aby ten wiedział, gdzie zabytek się znajduje.
Prawo depozytariusza byłoby dziedziczne i zbywalne tak jak to się dzieje w Danii
2. Legalizacja kolekcji/zbiorów
Od dnia wejścia w życie nowej ustawy, powiedzmy przez rok, poszukiwacze/kolekcjonerzy będą mogli zgłosić i zalegalizować swoje kolekcje, bez konsekwencji prawnych i po czynności zgłoszenia stali by się z automatu społecznymi depozytariuszami zabytków.
Jesteśmy przeciwni pomysłowi abolicji, gdyż ta dotyczy przestępców, a my nimi nie jesteśmy!
3. Uproszczenie procedur wydawania pozwoleń na poszukiwania.
Prawo rozróżnia badania archeologiczne od poszukiwań, a pomimo to konserwatorzy nagminnie korzystając z art 36 ustawy narzucają poszukiwaczom wymagania identyczne lub nawet bardziej zaostrzone jak na badania archeologiczne.
W związku z tym proponujemy ograniczenie prawa WKZów do uznaniowości narzucania wymagań dotyczących pozwoleń.
Jasne rozgraniczenie procedur wymaganych na badania archeologiczne i poszukiwania oraz termin tak zwanej cichej zgody o ile urząd nie wyda decyzji w ustawowym terminie.
WKZy często nie odpowiadają na wnioski lub przeciągają terminy. Brak odpowiedzi w terminie np. dwóch tygodni oznaczał by automatyczną zgodę organu.
Proponujemy uproszczenie procedur wydawania pozwoleń na poszukiwania poprzez ustanowienie formy „warunkowego pozwolenia” w którym znajdowała by się klauzula – „pod warunkiem udzielenia zgody przez właściciela terenu” lub poprzez oświadczenie wnioskodawcy, że taką zgodę uzyska lub uzyskał.
4. Doprecyzowanie i rozszerzenie definicji zabytku archeologicznego o ustanowienie pojęcia „przedmiotu historycznego" i „zabytku pospolitego”
Takie rozwiązanie pozwoliło by na ominięcie zagrożenia jakim jest podciąganie pod zabytek archeologiczny przedmiotów, które nim absolutnie nie są ale wąska definicja zabytku nie pozwala na zmianę klasyfikacji. Poza tym posiadanie przedmiotów historycznych nie jest prawnie zabronione ale dzisiaj urzędnik nie posiadając takiego narzędzia zachowawczo woli podciagac wszystko pod definicję zabytku archeologicznego.
Zabytkiem pospolitym byłby przedmiot, który spełnia definicje zabytku archeologicznego ale wystepuje pospolicie i poza stanowiskami archeologicznymi jak np. Boratynka.
5. Proponujemy powołanie funkcji "Rzeczoznawcy Archeologa" który oceniał by czy przedmioty wykazane w sprawozdaniu dla WKZ, są zabytkami archeologicznymi, zabytkami pospolitymi, przedmiotami historycznymi czy przedmiotami nie noszącymi znamion żadnego z powyższych. Taka instytucja wydawała by pisemne poświadczenie o wydanej decyzji. Decyzje "RA" mogły by być zaskarżane.
6. Likwidacja zapisu penalizującego w takiej formie jak jest to zapisane w obecnej ustawie.
Stoimy na stanowisku, że kara pozbawienia wolności jako najostrzejsza forma ukarania powinna mieć jasne uwarunkowania prawne. Dzisiejszy zapis jest tak niejednoznaczny i niekonkretny, że organy ścigania mogą na taką samą karę skazać poszukiwacza poszukującego łusek z okresu II wojny światowej jak i wandala niszczącego sarkofagi na Wawelu.
7. Żądamy jasnego określenia czy teren całego kraju jest objęty obowiązkiem uzyskiwania zgód WKZetów na poszukiwania przedmiotów nie będących zabytkami archeologicznymi. Gdzie jest a gdzie nie jest wymagana zgoda WKZ na poszukiwania z wykrywaczem."
------------------------------------------------

Uchwała Rady Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa w sprawie konieczności zapobiegania zagrożeniom dziedzictwa archeologicznego

Rada Ochrony Zabytków na posiedzeniu w dniu 28 listopada 2017 r. w Warszawie, po wysłuchaniu informacji o aktualnych zagrożeniach dziedzictwa archeologicznego, wyraża troskę o stan zachowania obiektów tego dziedzictwa w Polsce i w pełni popiera konieczność podejmowania działań niezbędnych do jego skutecznej ochrony wobec współczesnych zagrożeń.
Powierzchniowe, podziemne i podwodne zabytki archeologiczne, będące świadectwem życia wielu pokoleń, stanowią istotny składnik narodowego dziedzictwa kulturowego. Rada Ochrony Zabytków, doceniając wagę konstytucyjnego zobowiązania do przekazania przyszłym pokoleniom cennych elementów dziedzictwa oraz uznając obowiązującą w międzynarodowej doktrynie konserwatorskiej zasadę zachowania i ochrony dziedzictwa kulturowego in situ, wspiera wszelkie działania zmierzające do usunięcia zagrożeń wobec elementów tego dziedzictwa.
Dziedzictwo archeologiczne narażone jest na niszczenie przez wiele czynników, zarówno naturalnych, jak i związanych z działalnością człowieka. Największe niebezpieczeństwo niesie za sobą prowadzenie na obszarach chronionych inwestycji budowlanych, prac rolnych zwłaszcza zaś nielegalne poszukiwanie zabytków.
Rada Ochrony Zabytków, która co do zasady nie jest za zwiększaniem restrykcyjności mechanizmów prawnych ochrony dziedzictwa kulturowego (jako wyłącznego lub dominującego narzędzia tej ochrony), to jednak przyjmuje zasadność argumentacji ministerialnej przemawiającej za nieodzownym i nie naruszającym konstytucyjnej zasady proporcjonalności (art. 31 ust. 3 Konstytucji RP) zaostrzeniem przepisów ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w zakresie odpowiedzialności karnej za niszczenie zabytków oraz prowadzenie poszukiwań zabytków bez wymaganego prawem pozwolenia.
Rada Ochrony Zabytków dostrzega jednocześnie konieczność niezbędnych zmian legislacyjnych dotyczących amatorskiego poszukiwania obiektów dziedzictwa. Zmiany te dotyczyć powinny m.in. nowych warunków na jakich wydawane byłyby pozwolenia na prowadzenie poszukiwań zabytków i monitorowania działalności związanej z wykorzystaniem detektorów.
Rada Ochrony Zabytków uznaje zarazem, że potencjał środowiska poszukiwaczy jest cenną wartością, który powinien być spożytkowany dla zdobywania nowej wiedzy o dziedzictwie kulturowym w Polsce. Rada Ochrony Zabytków dostrzega potrzebę stworzenia płaszczyzny współpracy muzeów i innych jednostek kultury, jednostek samorządu terytorialnego, administracji rządowej, innych instytucji odpowiedzialnych za ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami, specjalistów (ekspertów) oraz poszukiwaczy dla prowadzenia wspólnych działań, ze szczególnych uwzględnieniem projektów edukacyjnych.
Skuteczność ochrony dziedzictwa archeologicznego przed zdiagnozowanymi zagrożeniami to również konieczność usprawnienia zwalczania i zapobiegania przestępczości przeciwko dziedzictwu kulturowemu, co jest zadaniem organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, którym niezbędnego wsparcia powinni udzielić specjaliści i instytucje odpowiedzialne za ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami.
Rada Ochrony Zabytków podkreśla szczególnie ważną w aspekcie ochrony dziedzictwa archeologicznego rolę współpracy służb konserwatorskich z Narodowym Instytutem Dziedzictwa, Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Policją, Strażą Graniczną, Krajową Administracją Skarbową i innymi wyspecjalizowanymi instytucjami, a także konieczność prowadzenia wszechstronnych i cyklicznych działań edukacyjnych, dotyczących zasad ochrony dziedzictwa, jego znaczenia dla społeczeństwa oraz konieczności jego ochrony dla przyszłych pokoleń.

4. Doprecyzowanie i rozszerzenie definicji zabytku archeologicznego o ustanowienie pojęcia „przedmiotu historycznego" i „zabytku pospolitego”

2. Legalizacja kolekcji/zbiorów
Od dnia wejścia w życie nowej ustawy, powiedzmy przez rok, poszukiwacze/kolekcjonerzy będą mogli zgłosić i zalegalizować swoje kolekcje, bez konsekwencji prawnych i po czynności zgłoszenia stali by się z automatu społecznymi depozytariuszami zabytków.

5. Proponujemy powołanie funkcji "Rzeczoznawcy Archeologa" który oceniał by czy przedmioty wykazane w sprawozdaniu dla WKZ, są zabytkami archeologicznymi, zabytkami pospolitymi, przedmiotami historycznymi czy przedmiotami nie noszącymi znamion żadnego z powyższych. Taka instytucja wydawała by pisemne poświadczenie o wydanej decyzji. Decyzje "RA" mogły by być zaskarżane.