Brzytwy! Głęboki relief, wyraźne znaki, bardzo ładne kaligrafie. Super okazy. Nie mów, że je trafiłeś na Szombierkach?
Jeśli tak, to chyba wracam na Śląsk. :D

Na blogu kiedyś polecałem pracę na temat monet kupieckich z Nagasaki. W poście umieszczony jest link do artykułu. PDO - Nagasaki boeki-sen: las monedas comerciales del puerto de Nagasaki (1659-1685) - Santiago Blanco

No dobra, wróćmy do tematu ham binh nguyen bao, bo rozwikłałem zagadkę.
Twoja moneta nie została odlana ani w Wietnamie, ani na Archipelagu Sundajskim, tylko w Chinach, a dokładniej w mennicy miasta Quanzhou w prowincji Fujian. Jest to tak zwany "pitis z Xiamen". Nazwa pochodzi od miasta portowego na południu Chin, z którego eksportowano ten rodzaj bilonu. Stamtąd trafiał on do Wietnamu, na Sumatrę i Jawę. Jeśli chodzi o pierwszy człon nazwy - "pitis", to była to powszechnie stosowana nazwa nominału na wyspach Azji Południowo-Wschodniej. Pitis jest odpowiednikiem chińskiego wena, wietnamskiego vana, koreańskiego muna i japońskiego mona. W literaturze angielskiej stosuje się nazwę "Amoy pitis", gdzie Amoy jest zachodnioeuropejską nazwą miasta Xiamen. Monety te produkowano od około 1570 do 1630 roku, a więc u schyłku panowania dynastii Ming. Niestety nie wiem, czy powstawały w państwowej mennicy, czy prywatnej. Wiem, natomiast, że produkowano je tylko i wyłącznie na eksport. Zatem Twoja xian ping yuan bao (po wietnamsku: ham binh nguyen bao) jest tym samym, czym pokazana przez Ciebie genho tsuho - jest to moneta kupiecka.

Udało mi się dotrzeć do sporej ilości zdjęć keszówek z inskrypcją 咸平元寶. Natrafiłem nawet na wietnamskie keszówki ze znakiem 寶 bao w stylu regularnym, ale ich kaligrafia była rażąco różna. Oficjalnej wietnamskiej 咸平元寶 nadal nie widziałem, ale wszystkie monety odlewane w tym okresie (początek XIII wieku), są znacznie większe, cięższe i wykonane z dobrej jakości brązu. Takich maleństw, jak Twoja moneta, wtedy nie produkowano. Indonezyjskie emisje 咸平元寶 są znów znacznie lżejsze od Twojej, a ich wykonanie gorsze.

Powiem tak, od samego początku jakość kaligrafii Twojej monety zwracała moją uwagę, bo jak na nieoficjalną emisję jest niezła. Bardzo podobnie pisane znaki 寶 bao posiadają inne monety pitis z Xiamen. Po drugie są to małe keszówki z dużymi otworami wewnętrznymi wykonane z wysokoołowiowego brązu. Ze wszystkich napotkanych przez mnie 咸平元寶, to właśnie xiamenskie produkty najlepiej odpowiadają wymiarami i wagą Twojej monecie. Uważam, że jest to właśnie ten rodzaj bilonu.

Pozdrawiam

Yuang Feng z przyjemnością się wystawia monety aby ktoś tak wnikliwie przeanalizował ich rys historyczny. A mnie przybywa karteczek dokumentacji tego co posiadam. Oczywiście jeszcze masa pytań do Ciebie ale powoli aby było ciekawie :1
Lecimy dalej tym razem monety chińskiej dynastii Song panującej w latach 960-1127 i dynastii południowy Song 1127-1279. Dla mnie o tyle ciekawe że za tej dynastii następuje rozkwit kaligrafii i jej zróżnicowania monet kończąc na najlepszym etapie złotego stylu. Zróżnicowanie takie trwa do końca użytkowania monet keszowych.
Pierwsza moneta to Tai Ping Tong Bao
Panowanie cesarza Tai Zong (976-998)
emisja w latach 976-984
średnica 22 mm, waga 2,6 grama ,grubość 1 mm
Następne to trzy monety odlewane nadal za panowania cesarza Tai Zong
emisja w latach 990-995
wszystkie maja tę samą nazwę a różnią się typem pisma
Chun Hua Yuan Bao
1 pierwsza od góry z lewej
Typ pisma Li Script " Yuang-feng na pewno mi poda prawidłowa nazwę polską tego pisma"
Srednica 22,5 mm ,waga 2,65grama, grubość 1 mm
2 od góry moneta z prawej
Typ pisma biegnące lub inaczej kursywne
Średnica 23 mm ,waga 3,1 grama grubość 1 mm
3 moneta dolna
Typ pismo pisane
Średnica 22,5 mm ,waga 2,7 grama, grubość 0,9 mm

Powiedz, czy zdjęcie przekłamuje, bo ta tai ping tong bao jest dość żółta w miejscu, gdzie metal nie ma żadnego nalotu. Nie jest to przypadkiem mosiądz? Możesz porównać z innymi mosiężnymi keszówkami z Twojej kolekcji?
Jeszcze jedna sprawa, ta moneta odstaje wymiarami od standardowych tai ping tong bao z czasów Północnej dynastii Song. Zwykle jest to 24-25,5mm średnicy przy wadze 2,8-4,4g. Tai ping tong bao o średnicy 22mm bywają już traktowane jako miniatury. Norman Gorny w swoim katalogu "Northern Song Dynasty Cash Variety Guide" (2016) odnotował późniejszą emisję tej monety właśnie o średnicy 22mm. Zaznaczył przy tym, że monety te posiadały ładnie odwzorowane inskrypcje. Kancelaryjny styl znaków Twojej monety jest niezły. Według Tody w pracy "Annam and Its Minor Currency" (1882) tego typu bilon produkowano w Chinach w prowincjach: Guangdong, Guangxi i Fujian w wieku XV (schyłek mongolskiej dynastii Yuan i początek rodzimej dynastii Ming). Jego przeznaczeniem był eksport do Wietnamu. Gorny dodaje jeszcze, że znaleziska tego rodzaju numizmatów odnotowuje się w Wietnamie, Indonezji i w południowej części Chin. Pytanie jednak z czego jest ta moneta, bo w XV wieku keszówek z mosiądzu nie produkowano. Stop ten zaczęto stosować na początku XVI wieku (prawdopodobnie pierwszy raz użyto go w 1505 roku do produkcji monet hong zhi tong bao).

Wszystkie Twoje chun hua yuan bao tworzą komplet. Keszówki o tej samej inskrypcji awersu, ale w różnych stylach kaligraficznych emitowane przez tego samego władcę zwie się duì qián 對錢.
Jeśli chodzi o style kaligraficzne, to: chun hua yuan bao z górnego lewego rogu posiada inskrypcję zapisaną całkowicie w stylu kancelaryjnym - lishu (li script - jak napisałeś). Moneta z górnego prawego rogu posiada kaligrafię w piśmie biegnącym (xingshu) za wyjątkiem znaku 寶 bao (na godzinie 9), który wyrażony jest w stylu kancelaryjnym. Wszystkie znaki ostatniego numizmatu zapisano stylem trawiastym (caoshu).

Styl kancelaryjny pełnił rolę stylu standardowego, czyli po prostu normalnej czcionki.
Do pisma ozdobnego zaliczały się style: biegnący i trawiasty. Zatem oba można określić mianem pisma kursywnego. Trochę mąci tu wszystko literatura angielska, która w sposób niekonsekwentny stosuje termin cursive script, a przy tym pomija konkretne nazwy styli. Zdarza się, że monety np. dui qian, takie jak Twoje chun hua yuan bao opisywane są podług wzoru: "clerkly - cursive - grass", co znaczy "kancelaryjny - kursywny - trawiasty". Informacja taka daje do zrozumienia, że styl trawiasty nie jest stylem kursywnym, a znów pismo biegnące uogólnia terminem "kursywny". Źródłem tego problemu jest stosowanie terminów o różnym zasięgu semantycznym do opisu zjawisk tej samej rangi, innymi słowy nie powinno się robić zestawienia terminów: "konkretny - ogólny - konkretny", tylko "konkretny - konkretny - konkretny". W efekcie opis powinien wyglądać tak: "clerkly - running - grass", czyli "kancelaryjny - biegnący - trawiasty". To, tak gwoli wyjaśnienia.

Wrócę jeszcze do Twojej kanei tsuho, która pokazałeś ostatnio. Nie wypowiedziałem się na jej temat ponieważ monety te bez oznaczeń mennic, a zwłaszcza ko-kanei tsuho, jest bardzo ciężko przypisać do poszczególnych ośrodków produkcji. Bardzo subtelne detale kaligrafii awersu decydują o ich pochodzeniu. Takich fachowców jak Heinz Gratzer jest na świecie bardzo mało, a w Europie to chyba tylko on potrafi po jednym spojrzeniu na awers powiedzieć z marszu nazwę mennicy. Uwziąłem się i zacząłem analizować źródła, wstępnie wydaje mi się, że Twoja moneta pochodzi, albo z mennicy Asakusa, albo z Shiba. Obie zlokalizowane były w Edo, czyli dzisiejszym Tokio. Oczywiście nie jestem na 100% pewien, dopiero się uczę :)

Pozdrawiam

Yuang Feng właśnie mam od początku problem , monety które otrzymałem od Wietnamczyka po pierwsze to tylko jednokeszówki , po drugie większość to wymiary między 22 a maks. 24mm, wagi 2,5 do 3,7 gr. i grubości o 1 do 1,5 mm,kolorystyka większości monet szarawa (80%), lub nie o mosiężnej barwie ale takiej zielonkawożółtawej jak Tien Shang którą rozpoznawałeś i miała rysunek konia na stronie 19. Przy czym w tym zestawie były monety w większości dyn song i północny song oraz kilka ban liangów i Kai Yuan Tong Bao. Teraz te co prezentuje dynastii Song to wszystkie z tego zakupu ( 55 monet) oprócz żelaznych (8 szt) które też będę pokazywał. Zdjęcia robię w pełnym słońcu dodatkowo dodam Ci opis kolorystyczny monet.
Porównując z informacjami ze stron internetowych opartych o katalogi Sjotcha , Fischer's Ding i Hartilla to mi się wymiary lub wagi rzadko zgadzają. Musisz sam oceniać wymiar ,wagę i grubość monety aby zdecydować czy to eksport Chiński dla Wietnamu czy wewnętrzna chińska moneta obiegowa.
Lecimy dalej z Songami.
Teraz następna moneta w 3 krojach pisma już raz prezentowane przez Yuang Feng na str. 5
Dynastaia Song , panujący cesarz Tai Zong (976-998) Emisja monet w latach 995-998 ne.
Zhi Dao Yuan Bao pierwsza od góry z lewej
wymiar 22,3 mm ,waga 3,1 gr. grubość 1,2 mm metal brąz pokryty patyną czarną
typ pisma: biegnące (Running Script)
druga od góry z prawej
wymiar 23 mm ,waga 3,05 gr. grubość 1 mm ,metal brąz pokryty czarną patyną
typ pisma: kancelaryjne (Li Script /Lishu)
moneta dolna
wymiar 23 mm ,waga 3,1 gr. grubość 1 mm metal prawdopodobnie brąz cala moneta szara
rewers pionowa linia z prawej strony
typ pisma: pisane (Scribbling Script)
Następna moneta to Dyn Song Panujący cesarz Zhen Zong (998-1023)
Xian Ping Yuan Bao
emisja w latach 998-1003
Średnica 22,3 mm, waga 3,1 gr. grubość 1,1 mm, metal brąz pokryty czarną patyną
typ pisma: regularne (regular script)

Yuang Feng właśnie był u mnie znajomy inżynier i oglądając u mnie monety powiedziałem mu mój problem że mam mniejsze monety na co on pooglądał moją suwmiarkę i... okazło się że mam suwmiarkę z regulowaną skalą narzędziową i mam przesuniętą skale o równo 2 mm dostosowana do mierzenia jakiegoś produktu . Rozebrał suwmiarkę przeskalował i ... monety maja prawidłowy wymiar . Tak że do wszystkich monet których mierzyłem średnicę musisz doda teraz 2 mm . NP moneta o której się rozpisywałeś Ham Binh Nguyen Bao ma wymiar 21 mm a nie 19 jak podałem . Tak że wszystko jest prawidłowo tak samo Tai Ping Tong Bao ma wymiar 24 mm ale ma istotnie jakieś przebarwienie mosiężne .

Dzięki za aktualizację danych. To nic nie zmienia z ham binh nguyen bao. Kaligrafia znaku 寶 bao, według mnie, przesądza o jej identyfikacji. Napotkałem pitisy z Xiamen o takiej średnicy też.

Tai ping tong bao może być podróbką. Mam kilka współczesnych mosiężnych falsyfikatów monet z tej dynastii.
Jednak nie przesądzam, nie widziałem jej na żywo, nie wiadomo w jakim środowisku przebywała, czym ją potraktowano, itd. Jest po prostu podejrzana.

Ta zhi dao yuan bao, która posiada w opisie "scribbling script" (dosłownie: bazgroły, gryzmoły) jest w istocie odmianą ze stylem trawiastym (caoshu).
Widzę, że masz kolejny komplet dui qian. Norman Gorny odnotował, aż 9 różnych kompletów zhi dao yuan bao (kancelaryjny-biegnący-trawiasty). Badając te monety zauważył, że pewne dui qian mimo, że posiadają różne style kaligraficzne na awersach, to jednak pasują do siebie wymiarami, grubością rantów i posiadają identyczne rewersy. Można wywnioskować, że dui qian odlewano jednocześnie, czyli produkowano je kompletami w tym samym czasie, albo przynajmniej ich monety matki pochodziły z tego samego źródła. Mennictwo Północnych Songów jest bardzo tajemnicze. Nie wiemy dziś, czym są oznaczenia często pojawiające się na rewersach ich monet. Nie potrafimy przypisać numizmatów do poszczególnych mennic, choć znana jest dziś ich lokalizacja. Wiemy, że było ich aż 89. Rozwiązaniem byłoby dotarcie do dokumentacji archeologicznej, ale nikt tego do tej pory nie zrobił.

Pozdrawiam

Następna moneta Jing De Yuan Bao dynastii Song panującego cesarza Zhen Zonga (998-1023) odlewana w latach 1004-1008. średnica-24,4 mm , waga 3,1 gr. grubość 1,1 m materiał brąz - szara patyna .
Prezentuje na dole monetę Kang Xi Tong Bao dynastia Qing cesarz Sheng Zu (1662-1723)
Rewers monety informuje że moneta odlewana w kantonie Guangdong mennica Guangzhou 14 słowo wiersza keszowego "Guang"
Srednica 25,2 mm, waga 3 gr. grubość 0,8 mm materiał brąz.

Dziś zaprezentuję 2 monety Xian Feng Zhong Bao dynasti Qing panowanie cesarza Wen Zonga (1851-1862)
Widać tu na przykładach 2 monet 10 keszowych o różnej wielkości. Sądzę że Yuang Feng lub Dariusz M wyjaśnią historię dlaczego w tamtym okresie tak dynamicznie zmieniały się wartości monet gdzie wielkości monet czasami były podobne a wartości podane na nich wynosiły od 10 do praktycznie 1000 keszów .
moneta z lewej odlewana w Pekinie, średnica 31,5 mm waga 10,6 grama ,grubość 2 mm mosiądz
moneta z prawej odlewana w prowincji Zhejiang , średnica 37,5 mm waga 15,85 grama grubość 2,5 mm mosiądz

Twoja jing de yuan bao to wersja z mały znakami. Łatwo ją poznać ponieważ inskrypcja nie dotyka otoku monety.
Na rewersie widoczny jest błąd menniczy powstały w wyniku obsunięcia form odlewniczych.

Twoja kang xi tong bao odlewana była w latach 1686-1703.

Dobra, teraz kwestia mennictwa cesarza Wenzonga (1851-1861) z dynastii Qing - emitenta: xian feng tong bao, xian feng zhong bao i xian feng yuan bao. Rzeczywiście, za jego panowania zaczęto odlewać wiele różnych nominałów, w tym bardzo wysokich, a to oznaczać może tylko jedno - inflacja. Mennictwo Wenzonga jest odbiciem lustrzanym stanu gospodarki Chin z połowy XIX wieku. Monety z tego okresu są słabo wykonane. Ładne okazy są rarytasami.
Cesarz Wenzong chciał odbudować potęgę Chin, ale mu się nie udało. To był wyjątkowo pechowy władca. Kraj Środka wówczas był targany niepokojami wewnętrznymi, najeżdżany przez wrogów zewnętrznych i do tego zmagał się z inflacją, której nie uśmierzano już od cesarza Gaozonga (1735-1796, to ten od monet qian long tong bao). Za rządów cesarza Wenzonga Chinom przydażyły się następujące nieszczęścia:
- W roku 1851 północną część kraju objęło swym zasięgiem powstanie Nian. Zdławiono je dopiero w 1868, a więc siedem lat po śmierci Wenzonga
- w roku 1851 w centralnych Chinach wybuchło powstanie tajpingów, które upadło dopiero w 1864 (trzy lata po śmierci Wenzonga). Rebelię stłumiły siły lokalnych bogatych feudałów. Wojska chorągwiane (siły cesarskie) przez 13 lat nie były w stanie opanować sytuacji. Działania wojenne pochłonęły 20 milionów ludzkich istnień.
- w roku 1856 na południu Chin wybuchły powstania muzułmańskie. Niepokoje w tamtej części kraju wygasły dopiero w 1873 (12 lat po śmierci Wenzonga!).
- w roku 1856 rozpoczęła się II wojna opiumowa, w której Anglia, Francja i Stany Zjednoczone najechały tereny nadmorskie Chin. Ten konflikt zdążył się skończyć jeszcze za życia władcy, ale niestety ceną tego były upokarzające warunki pokojowe.
- w 1858 Rosja odkroiła sobie część terytorium Chin
Do tego wszystkiego dołożyć należy wszechobecną korupcję i Wietnam, który wpompowywał w chińską gospodarkę niewyobrażalną ilość podłego pieniądza.

Różnice w wielkości Twoich 10 keszówek spowodowane są tym, iż w późniejszym okresie panowania cesarza Wenzonga zmniejszono wagę i średnicę monet, aby zaoszczędzić miedzi. W przypadku xian feng zhong bao z Mennicy Ministerstwa Skarbu w Pekinie, takie zmiany wprowadzano dwa razy (1854 i 1857).

Pozdrawiam

Dziś zaprezentuję dwie monety o tej samej nazwie odlewanych za dynastii Ming ale jedna cesarska a druga książęca . Monety to Yong Li Tong Bao. Pierwsza z lewej cesarza Zhu Di lub Cheng Zu (1402-1424) Dla mnie jednego z ciekawszych historycznie cesarzy chin który doprowadził chiny do apogeum swej wielkości. Jego wybudowana cesarska flota dowodzona przez admirała Zheng He to też szczytowe osiągnięcie ludzkości w budowie największych drewnianych jednostek pływających - tak zwanych Baochuanów co do których świat Europejski jest sceptycznie nastawiony z uwagi że nigdy nie udało się zbudować okrętu o zbliżonych wymiarach a zachowane fragmenty tych okrętów (rudel statku długi na 11 metrów i ster 6 metrowy) wskazują na takie wielkości budowy 120-160 metrów długie i 40-50 metrów szerokie, oraz odkryte na dnie skupiska i suma ciężarów kamieni balastowych z zatopionych tychże okrętów. Zalecam przeczytać książkę Gavina Menzisa "1421 rok, w którym Chińczycy odkryli Amerykę i opłynęli świat" ale z dystansem podejść do samych wypraw opisanych w książce. Prawdą jest to że książka ta to trochę kij włożony w mrowisko bo spora ilość hipotez Menzisa nie została obalona. Sama postać Admirała Zheng He to doskonały materiał na barwny historyczny film. Oczywiście można się tu porozpisywać o samych osiągnięciach Cheng Zu bo to też nietuzinkowa postać i bardzo otwarta na świat oraz jej podbój "dobrze że następcy nie kontynuowali jego zapędów bo mielibyśmy skośne oczy przy ich w tamtym czasie potędze :lol: "
Druga moneta to schyłek i zakończenie panowania dynstii Ming . Moneta księcia Gui który mianował się cesarzem Yongli (1623-1662) był cesarzem dynastii Southern Ming w Chinach, panując od 18 listopada 1646 do kwietnia 1662. Jego nazwa oznacza "kalendarz wieczny". Był jednym z cesarzy Southern Ming, którzy żyli wystarczająco długo, aby zobaczyć upadek ostatnich pozostałości dynastii Ming w Chinach kontynentalnych. W wieku 21 lat 18 listopada 1646 r. Młody książę wstąpił na tron ​​i objął panowanie Yongli. Początkowo osiadł w Guangzhou, stolicy Guangdong, ale ponieważ oddziały Ming nie były w stanie odeprzeć silniejszych oddziałów Qing, które nieustannie wysyłały posiłki na południe w kierunku Guangzhou, cesarz Yongli nie miał wyboru, musiał uciekać w 1650 z Guangzhou w kierunku Nanning w aby ocalić mu życie. Jednakże, gdy oddziały Wu Sangui wywierały dalsze naciski na jego obecną lokalizację, Książę Gui ostatecznie wycofał się do Kunming w Yunnan w 1659 r. I do Birmy w 1661 r., Gdzie otrzymał schronienie od birmańskiego króla i żył w Sagaing. Qing wysłał generała Hong Chengchou do Birmy, by uchwycił Yongli, ale Hong zawiódł. Następnie Wu Sangui został wysłany z większą armią, aby go zastąpić. Tymczasem birmański król obawiał się, że straci swoje własne królestwo, jeśli nadal będzie udzielał przybytku księciu Gui i jego rodzinie, co doprowadziło go do tego, aby oddziały Wu Sangui wkroczyły do ​​Birmy i aresztowały księcia Gui. Książę Gui został w końcu uduszony przez Wu Sangui w kwietniu 1662 roku.

1 moneta Cesarz Heng Zu Yon Li Tong Bao średnica 24,8 waga2,9 grama grubość1,1 mm materiał brąz
2 moneta Księcia Gui , średnica 25 mm ,waga 3,55 grama grubość 1,2 mm materiał mosiądz choć jest ciut ciemniejszy od mosiądzu.

Witam
to i ja poproszę o pomoc ,pierwsza w dość długiej kadencji :D

Moneta ta to Xian Feng Tong Bao cesarza Weng Zonga, lata odlewania to 1851-1861 , moneta 10 keszowa ale gdzie odlewana to Yuang feng powie bo strasznie zmaltretowany znak

torba5

Twoje zdjęcia przedstawiają dwie monety.
Ta wyżej to xian feng tong bao o nominale 1 wen. Niestety bez zdjęcia rewersu nie jestem w stanie Ci powiedzieć z jakiej mennicy pochodzi. Xian feng tong bao odlewano w latach 1851-1861 za panowania cesarza Wenzonga z dynastii Qing.
Moneta z drugiego zdjęcia to keszówka o nominale 10 wen, ale bez zdjęcia awersu nie powiem Ci z jakiego panowania pochodzi. Obstawiam xian feng zhong bao, bo jest dość kiepsko wykonana. Oznaczenie mennicze jest bardzo zniekształcone. Postaram się poszperać w źródłach, aby ustalić, co to może być. Jestem w tej chwili na wyjeździe, więc odpiszę dopiero w przyszłym tygodniu, gdy będę mógł zerknąć do książek.

Tylko nie mów, że te zdjęcia pokazują jedną monetę, bo jeśli tak, to mamy tu do czynienia z niezłym dziwactwem. To jest jedna moneta?


landszaft

Numizmat po prawej jest na 100% z mosiądzu. Myślę, że nie możemy mówić, że jest to moneta książęca. Już tłumaczę dlaczego. Omawiana yong li tong bao była odlewana w latach 1646-1659, a więc w czasie, gdy Zhu Youlang był cesarzem Yongli z Południowej dynastii Ming. Przed koronacją, a więc w momencie, gdy dzierżył tytuł Księcia Yongming i później Księcia Gui, nie emitował on żadnego pieniądza, a co najważniejsze nie miał do tego prawa.
Przykładem emisji książęcej wśród keszówek jest nakład xian feng'ów z Mennicy Ministerstwa Skarbu w Pekinie z roku 1854. Wówczas posiadacz tytułu Księcia Qing H ui dostał prawo emisji pieniądza w związku z przygotowywaną obroną Pekinu. Wyprodukowany bilon został przekazany jako żołd obrońcom stolicy. Monety Księcia Qing H ui posiadały specjalne oznaczenia w postaci kropki i półksiężyca na rewersie.

Jako ciekawostkę dodam, że w całej tej historii o cesarzu Yongli jest polski element. Otóż wspomniany władca został nawrócony na chrześcijaństwo w latach 40-tych XVII wieku. W 1649 roku na jego dwór skierowano polskiego jezuitę Michała Boyma w celu prowadzenia dalszej pracy misyjnej. Tenże świetnie władający językiem chińskim, bardzo szybko zdobył zaufanie przedstawicieli rodu Zhu (Południowych Mingów). Widzieli w nim osobę najlepiej nadającą się do zadania, które mogło przyczynić się do ochrony ich państwa przed mandżurską nawałą. Życie naszego rodoka zasługuje na ekranizację. Byłby to świetny film sensacyjny osadzony w realiach XVII wiecznej Europy i Azji. Polecam zaznajomić się z jego biografią. Źródeł w internecie jest sporo.

Pozdrawiam

tak to jedna moneta rewers awers

Dobra, przejrzałem źródła i już wiem, co to jest. Zanim jednak przejdziemy do meritum kilka słów, czemu ta moneta jest dziwna. W okresie panowania cesarza Wenzonga odlewano bilon w następujących nominałach:

咸豐通寳 - xian feng tong bao - 1 wen, 5 wen
咸豐重寳 - xian feng zhong bao - 5 wen, 8 wen, 10 wen, 20 wen, 30 wen, 40 wen, 50 wen, 100 wen
咸豐元寳 - xian feng yuan bao - 80 wen, 100 wen, 200 wen, 300 wen, 500 wen, 1000 wen

Twoja moneta odstaje od tego wzoru ponieważ posiada na awersie inskrypcję 咸豐通寳 - xian feng tong bao, ale jej rewers zawiera inskrypcję 當十 - dang shi, co znaczy "wartość 10" - nomiał 10 wen. Zgodnie z powyższą zasadą powinna posiadać awers z inskrypcją 咸豐重寳 - xian feng zhong bao.

Przejrzałem źródła i zauważyłem, że od tej zasady są dwa wyjątki. Prowincje Fujian i Xinjiang nie zawsze stosowały się do przepisów, tzn. odlewały 咸豐通寳 - xian feng tong bao nawet w wyższych nominałach. Mennica Fuzhou z prowincji Fujian odpada w tym wypadku ponieważ jej oznaczenie mandżurskie w ogóle nie przypomina tego z Twojej monety.

Pozostaje zatem Xinjiang i jego sześć mennic. Monety z tej prowincji posiadały na rewersach dwujęzyczne oznaczenia mennicze. Po lewej stronie otworu znajdował się napis mandżurski, a po prawej ujgurski. Chociaż na Twojej xian feng tong bao oznaczenie jest kiepsko odlane, to da się odczytać: po lewej Aksu, po prawej Aqs. Miasto Aksu położone jest na północnym skraju Kotliny Kaszgarskiej u stóp masywu Tienszan. Jeśli chodzi o datację, to kolega landszaft określił jej czas emisji.

Pytanie zatem dlaczego taka moneta powstała? Otóż prowincja Xinjiang była jednym z najmniej stabilnych terenów Chin za panowania dynastii Qing. Jej ludność składająca się w większości z Ujgurów, a więc ludu pochodzenia ałtajskiego, nie identyfikowała się za bardzo z Krajem Środka i często się buntowała. Wszelkie przepisy były tam respektowane luźniej, zgodnie z zasadą: "Niebo jest wysoko, a cesarz jest daleko". Monety tego obszaru są w pewnym sensem świadkami tej sytuacji - taka jakość produkcji nie byłaby tolerowana przez nadzorców mennic pekińskich - na przykład.

Muszę coś jeszcze dodać. Ostatnio temat cesarza Wenzonga ładnie się nam rozwinął. Już wiemy, że w czasie jego panowania Chiny "rozchodziły" mu się w rękach. O dziwo w tym czasie Xinjiang pozostał spokojny. Żaden z wodzów ujgurskich nie zdecydował się na powstanie.

Pozdrawiam