W jaki sposób można okreslić co jest siekierą a co toporem i z jakiego (mniej więcej) okresu pochodzą? Co przedstawiają przedmioty na zdjęciu?

Siekiery, ta dłuższa ciesielska.
Topór jest cięższy i masywniejszy od siekiery, ma dłuższy trzonek co generuje większą siłę przy zamachu, używany głównie do rąbania.

Współczesnośc obie

@ frank
ciesielska - to raczej ta mniejsza. Ta większa waży ok. 2kg, więc prędzej do rozłupywania pni.

I teraz jeszcze pytanie: w jaki sposób archeolodzy są w stanie określić przynależność znaleziska do konkretnego wieku? Jeśli prowadzą badania np. na grodzisku to sprawa jasna. A co jeśli ktoś znajdzie coś w lesie, rowie itp? Typologia samych toporków średniowiecznych jest tak szeroka, że pewnie prawie każdą siekierę by się przyporządkowało do jakiegoś wzorca dostępnego w literaturze :lol:
Czy tu wchodzą badania węgla C14, rentgeny? Wątpię, by mieli na to fundusze... chyba że jest to jeden ze 170 znalezionych na świecie mieczy wikingów ;) Widzimi się archeologa?

I na zakończenie - siekiery z własnej, starej stodoły. Ale byłaby sensacja w prasie: Facet przez 40 lat rąbał drewno średniowiecznym toporkiem :lol:

pozdrówa

Typologie są układane według znalezisk z pewnym, udokumentowanym kontekstem datowania, więc można określić i sprecyzować różnice pomiędzy produktami różnych epok, tu np.: kształt ostrza, sposób mocowania trzonka, znaki wytwórców, możliwe zdobienia. Typologie pozwalają przypadkowe obiekty także te bez kontekstu mniej więcej dopasować do określonej epoki.

Badaniem izotopu C14 można datować tylko materiały organiczne jak drewno czy tkanina, przy metalu nie ma zastosowania. Ale tzw. żelazo dymarkowe da się rozpoznać gołym okiem po strukturze, oczywiście po odpowiednim oczyszczeniu powierzchni. Tak w dużym skrócie - metoda wytapiania rudy w dymarkach była odwrotna do metody wielkopiecowej, w dymarkach z rudy wytapiano żużel a w późniejszych piecach surówkę a zostawał żużel. W dymarkach zostawała gąbczasta żelazna struktura, którą dopiero metodą kowalską skuwano w bryłę, sztabę, z której produkowano wyroby. Żelazo dymarkowe ma strukturę zbitej żelaznej gąbki. Więc po oczyszczeniu powinno być widać z jakiego materiału przedmiot powstał i jak go umiejscowić w czasie :)

Dymarki to wiele odleglejsze czasy niż technologie wytopu żelaza w średniowieczu. Topory były produkowane bardziej "przemysłowo" i jako pojedyncze sztuki przez kowali. Po strukturze przekutego żelaza nie ma szans rozpoznać z jakiego okresu pochodzi żelazo.

Jasne, że się nie wydatuje, ale można przynajmniej odróżnić czy wczesne średniowiecze czy późniejsze. Inna sprawa, jak długo w lokalnych małych ośrodkach kowalskich przetrwały dawne prymitywne metody obróbki rudy, zwłaszcza na terenach gdzie jest obfitość tej rudy.

Dokladnie jak piszesz, sam mialem kiedys takie trafienie, siekierka rownie dobrze mogła byc po jakichs tam wpływach rzymskich jak i rownie dobrze po XIX wiecznych Łemkach - prymitywne wykonanie ...nikt tego nie potrafil jednoznacznie ustalić a ja tematu nie drązyłem bo jest to poza moimi zainteresowaniami

Już w średniowieczu wytwarzanie żelaza w dymarkach było zapomniane, nawet dzisiaj ta technologia jest trudna do odtworzenia, więc nie mogła być aż tak prymitywna.
Przedmioty żelazne z różnych epok mogą, a nie muszą różnić się jakością wytworzenia, wszystko zależało i nadal zależy od umiejętności fachowca i narzędzi jakie fachowiec ma do dyspozycji. Różnice mogą, ale i też nie muszą dotyczyć składu obrabianego żelaza, często nowe przedmioty wytwarzano ze złomu, a stare były przerabiane. Tu najwięcej może powiedzieć bardzo dokładna analiza składu i struktury żelaza, np. żelazo z rud darniowych będzie się odróżniać od późniejszego żelaza o większej zawartości węgla, zaś całkiem nowsze żelazo będzie zawierało dodatki stopowe, przy czym, każde żelazo może zawierać także inne, przypadkowe składniki, które mogą być pomocne w identyfikacji nawet miejsca wytworzenia przedmiotu z żelaza. W żelazie jest węgiel, więc te super dokładne badania nie wykluczają możliwości zastosowania metody C14.

Guzik prawda że średniowieczu wytwarzanie żelaza w dymarkach było zapomniane .
https://zpe.gov.pl/a/przeczytaj/D170thvPh

To już nie były dymarki, a o innej konstrukcji piece hutnicze, dużo wydajniejsze, ze sztucznym nadmuchem, ciągiem powietrza i otworem do spustu surówki i żużla. Możliwe, że w niektórych regionach na lokalne potrzeby przez dłuższy czas wykorzystywano niewielkie i o ograniczonej wydajności dymarki.

Ja żelazo rozpoznaję organoleptycznie, na węch.
Szczególnie te z bagna łatwo wydatować nochalem, tyle się tego naszarpałem że nabrałem wprawy. Stary złom pachnie kompletnie inaczej od współczesnego.