Naczelny Sąd Administracyjny zdecydował, że neogotyckie meble z jednej z najstarszych warszawskich aptek przy Nowym Świecie powinny wrócić na swoje miejsce. Batalia w tej sprawie trwała niemal sześć lat.

We wtorek Naczelny Sąd Administracyjny ostatecznie zdecydował o losach zabytkowych mebli, które w lutym 2017 r. zdemontowano i wywieziono z apteki przy ul. Nowy Świat 18/20, mimo że były wpisane do rejestru zabytków. Zgodnie z decyzją NSA właściciel neogotyckich mebli powinien, zgodnie z nakazem konserwatora, przywieźć je z powrotem do zlikwidowanej apteki przy Nowym Świecie.

Placówka działała nieprzerwanie od ok. 150 lat, aż do momentu, gdy dzierżawiąca lokal spółka AP-Farma zaprzestała tej działalności. Jej właścicielki chciały natomiast w lokalu w oficynie Pałacu Branickich urządzić lokal gastronomiczny, ale nie dostały zgody na taką działalność. O ile jednak lokal był dzierżawiony, o tyle meble stanowiły własność spółki. Nie oznaczało to jednak, że mogła ona nimi dowolnie dysponować. Pieczę nad nimi sprawował bowiem konserwator zabytków.

Decyzją z 26 października 2017 r. Stołeczny Konserwator Zabytków nakazał przywrócenie zespołu mebli neogotyckich do "ustalonego tradycją" miejsca przechowywania w lokalu użytkowym na parterze południowej oficyny przy ul. Nowy Świat 18/20 w Warszawie" w terminie do 31 sierpnia.

Jak zaznaczyło ministerstwo kultury w specjalnym komunikacie, w toku postępowania ustalono, iż magazyn, do którego wywieziono meble, "nie gwarantuje stabilnych warunków temperaturowych i wilgotnościowych, a ponadto deski, z których zostało wybudowane wyposażenie, mają widoczne ślady sinizny i ogniska grzybni". Stwierdzono również, że dłuższe przechowywanie mebli w tych warunkach stwarza poważne zagrożenie zniszczenia zabytku.

"Ufaliśmy, że nasz racja zostanie podzielona przez sąd. Nie możemy tego wyroku traktować w kategorii wygranej czy przegranej, bo chodzi o troskę i dbałość o dziedzictwo kulturowe, które te zabytki reprezentują" - zapewnił rzecznik WMKZ Andrzej Mizera.

Zabytkowe neogotyckie meble właśnie stały się oficjalnie własnością Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Warszawie. Kilka dni temu w wyniku działań Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków trafiły do oficyny przy Pałacu Branickich na Nowym Świecie. Teraz dokonano już wszystkich formalności i przekazano prawo własności od dotychczasowych właścicieli na rzecz Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Warszawie.

W pierwszej kolejności meble wymagają zabezpieczenia. Trwają przygotowania do realizacji prac konserwatorskich. Po ich wykonaniu będzie można tworzyć scenariusze wykorzystania tego miejsca, mając na względzie ograniczenia konserwatorskie. Na ten moment staramy się udostępniać przestrzeń apteki na spotkania popularyzatorsko-edukacyjne w ramach cyklicznych akcji kulturalnych. Mamy nadzieje, że wkrótce uda nam się stworzyć regularny harmonogram takich wydarzeń. Jesteśmy również otwarci na propozycje współpracy ze strony organizacji społecznych, apteka może się również stać przestrzenią ich spotkań i działań.