Co zagraża dziedzictwu archeologicznemu?
Dziedzictwu archeologicznemu może zagrażać wszystko co dzieje się na powierzchni ziemi, w jej głębi lub na dnie mórz, jezior i rzek.
Do zagrożeń zaliczyć trzeba budowy budynków, dróg, linii kolejowych, tworzenie pól i odkrywek górniczych, wyrównywanie powierzchni i melioracje, zakładanie kanalizacji, rurociągów, kabli elektrycznych i telefonicznych, a także prace rolnicze (orka) i leśne (usuwanie drzew i sadzenie nowych). Zabytki archeologiczne niszczone są także poprzez eksploatację piaskowni i pól żwirowych. Dziedzictwu archeologicznemu zagrażają także naturalna ekspansja lasów, przesuwanie się wydm, erozja skarp i klifów morskich, zmiana brzegów rzek w wyniku powodzi, erozja stoków wzgórz.
Oprócz tego poważnym niebezpieczeństwem jest działanie poszukiwaczy skarbów, którzy „polując” na cenne z ich punktu widzenia zabytki, niszczą bardzo cenne warstwy i obiekty archeologiczne.

Zastanawiałem się, czy wrzucić to do „Archeo” czy do „Humor i rozrywka

nie rozumiem, który z wymienionych powodów jest tak bardzo śmieszny :?

Czy sam mogę prowadzić badania?
Nie! Kto prowadzi prace archeologiczne bez zgody WKZ, podlega karze aresztu lub grzywny (art. 77 pkt 1 ustawy o ochronie dóbr kultury.
Najczęściej takie nielegalne prace prowadzą „poszukiwacze” skarbów. W trakcie swych działań ingerują oni w nawarstwienia archeologiczne i niszczą kontekst archeologiczny. Takich ludzi można porównać do znachorów, którzy bez rzetelnej wiedzy o ciele człowieka i bez zrozumienia, jak ono funkcjonuje, próbują prowadzić operacje chirurgiczne.

Co mam zrobić, jeżeli znajdę zabytek archeologiczny?
Może tak się zdarzyć, że w trakcie zabawy w lesie, na polu, na wydmie, lub brzegu rzeki, znajdziecie przed przypadek jakiś przedmiot, który będzie wydawał się wam stary. Możecie też w ścianie takiej wydmy zauważyć jakieś dziwne ślady. Wtedy powinniście w jakiś sposób zabezpieczyć teren (przykryć odkrycie gałęziami, folią, oznaczyć dokładnie miejsce, w którym dokonaliście znaleziska). Potem trzeba niezwłocznie poinformować nauczyciela, władze gminy, powiatu o tym fakcie. Oni zaś powiadomią służby konserwatorskie, a inspektor do spraw zabytków archeologicznych przyjedzie obejrzeć miejsce odkrycia znaleziska. Jest to ważne, bowiem takie znalezisko świadczy o niszczeniu jakiegoś stanowiska archeologicznego. W przypadku takiej informacji WKZ będzie mógł podjąć decyzję o przeprowadzeniu badań ratowniczych na tym terenie.

Co się stanie, jeśli przekażę zabytki archeologiczne?
Znalazca takiego zabytku, jeśli powiadomi WKZ i przyczyni się do uratowania znaleziska, może czuć dumę i radość. Dzięki jego działaniom została uratowana cząstka cennego dziedzictwa naszej kultury. Wojewódzki Konserwator Zabytków może wystąpić do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (za pośrednictwem generalnego Konserwatora Zabytków) o dyplom dla znalazcy. Jeśli zabytek archeologiczny ma wartość materialną, a nie tylko naukową, WKZ występuje o przyznanie nagrody pieniężnej.

Pamiętajcie jednak, że nagrodę taką otrzymają tylko Ci, którzy znaleźli taki zabytek jedynie przez przypadek i nie prowadzili przy tym innych nielegalnych poszukiwań, na przykład z wykrywaczem metali.

Inwestorzy, którzy w trakcie inwestycji odkryli jakiś zabytek lub finansowali badania archeologiczne, mogą wykorzystać fakt, że byli mecenasami ochrony dziedzictwa i przyczynili się do poszerzenia wiedzy o naszych przodkach w reklamie firmy i w kreowaniu wizerunku przedsiębiorstwa. Także patronat nad wystawą zabytków, pozyskanych w trakcie badań opłacanych przez firmę, może być bardzo dobrą drogą do jej rozsławienia i pozyskania nowych klientów.

Czy mogę taki znaleziony przedmiot zachować dla siebie?
Nie! Art.24 ustawy o ochronie dóbr kultury mówi, że wszystkie znaleziska archeologiczne należą do skarbu państwa. Zachowanie zabytkowego przedmiotu dla siebie jest zagarnięciem własności Państwa Polskiego.
Dotyczy to przede wszystkim osób, które prowadzą nielegalne poszukiwania przy pomocy szpil i wykrywaczy metali, ale także osób, które taki przedmiot znajdą w przypadkowy sposób, ale nie poinformują o tym służby konserwatorskiej. Za niepowiadomienie WKZ o znalezisku zabytku grozi kara aresztu lub grzywny (art.77 pkt 2 ustawy o ochronie dóbr kultury)

Nie wolno zabytkami archeologicznymi handlować, ani wywozić za granicę! Za udział w tym procederze grozi kara od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności.

Osoby prowadzące nielegalne poszukiwania postępują bardzo egoistycznie. Z pozyskanych przedmiotów tworzą własne zbiory przedmiotów, dostępne tylko dla nich i ich znajomych lub przeznaczają je na sprzedaż, na giełdach antykwarycznych. W ten sposób bezcenne ślady naszego dziedzictwa i pamięci setek pokoleń zamieniane są na „brudne” pieniądze. Bardzo ważne jest także, że zagrabione przedmioty ni poddawane są konserwacji, co fatalnie wpływa na ich stan zachowania.

Pamiętaj, nie kupuj nigdy zabytków archeologicznych na giełdach staroci! Jeśli to czynisz, popierasz rabusiów i niszczycieli naszego dziedzictwa!

[obrazek] - Grot włóczni, odzyskany z rąk rabusiów w wyniku współpracy służb konserwatorskich i Policji.

Co się dzieje z zabytkami po ich oddaniu służbą konserwatorskim?
Służba Ochrony Zabytków przekazuje je wraz z dokumentacją do placówek muzealnych lub instytutów uniwersyteckich lub Polskiej Akademii Nauk, w których to instytucjach specjaliści je opracowują, określą chronologię i funkcję. Po tym będzie można będzie je oglądać na wystawach muzealnych, pokazach archeologicznych, w trakcie których ogół publiczności będzie mógł poszerzać swą wiedzę o historii ziem polskich.

Jeżeli znajdziesz zabytek archeologiczny lub widzisz, że ktoś taki zabytek niszczy, powiadom Służbę Ochrony Zabytków. [tu następują adresy, nr tel. WKZ i delegatur]

...a co nie zagraża zabytkom archeologicznym (czytaj: przeszkadza polskim archeologom)?
...czyżby wszyscy, łącznie z siłami natury sprzymierzyli się przeciwko archeologom?
...czy archeologia kończy się na XXIw., czy obecna działalność człowieka nie będzie w przyszłości obiektem badań archeologicznych?
:)