...archeolodzy mają unikatową szansę patrzeć jak rodzą się (powstają) stanowiska archeologiczne.

Archeologia współczesności - dyskusja w PAN

Archeologia obejmuje badanie człowieka od jego zarania. Nigdy nie określono natomiast cezury końcowej. W czasie piątkowej debaty naukowcy próbowali ustalić ramy czasowe i tematyczne "archeologii współczesności."

Zdaniem eksperta wcześniej nikt na taką skalę nie badał w sposób szerokopłaszczyznowy wsi i cmentarzy z okresu XVII-XIX wieku i reliktów związanych z militarną działalnością człowieka w czasie I i II wojny światowej. Wrzosek zauważył, że w ustawie O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami nie określono zakresu chronologicznego zabytku archeologicznego, dlatego wszystkie odkrycia pochodzące ze stanowisk z tych okresów można uznać za "archeologiczne". Podkreślił, że przedmioty pozyskiwane z takich miejsc stwarzają dla archeologów problemy - nie wiadomo, jak należy je traktować.

Archeolog dr hab. Maciej Karczewski zasugerował, by mówić o "archeologii współczesności" na początku należy zdefiniować pojęcie "współczesność". Jego zdaniem "kończy się ona wtedy, kiedy wydarzenia z przeszłości nie mają bezpośredniego wpływu na teraźniejszość". W jego opinii nie ma liniowej granicy współczesności - w tej wizji ma ona przesuwać się ku naszym czasom wraz z historią. Tym samym archeologia współczesności ciągle zmienia swój zakres - wynika z jego wywodu.

Natomiast konserwator z PMA, Władysław Weker wskazał na trudności przy konserwacji zabytków pochodzących z okresów najnowszych. Pochodzące z kontekstów archeologicznych zabytki to często stopy metali, które nie pojawiały się we wcześniejszych okresach historycznych, więc wymagające innych zabiegów niż "typowe" zabytki archeologiczne - wyjaśniał.

Znaki na drzewach ujawniają zagadki przeszłości

Odkrycie rytów na drzewach umożliwiło poznanie nieznanego epizodu Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego w rejonie miejscowości Chycina w woj. lubuskim

Dzięki treściom wyrytym na drzewach udało się nam ustalić dokładną datę budowy tej fortyfikacji polowej oraz odtworzyć jej historię” – wyjaśnia w rozmowie z PAP dr Dawid Kobiałka. W skład zespołu badawczego wchodzą również mgr Maksymilian Frąckowiak i mgr Kornelia Kajda. Wszyscy są poznańskimi archeologami związanymi z Instytutem Prahistorii UAM.

Rytów odkrytych na bukach jest kilkadziesiąt. Naukowcy podzielili je na trzy grupy. Te należące do pierwszego zespołu powstały jeszcze w czasach poprzedzających ostatnią wojnę światową. Pojawiają się na nich m.in. daty „1915”, „1925”, „1930” i inicjały, wśród których jedne umieszczone w sercu. Druga grupa to ryty związane z okresem II wojny światowej. Z kolei, na trzecią składają się ryty pochodzące z okresu po 1945 roku. Wśród nich jest polskie imię i nazwisko wraz z datą wykonania 1966/67. Najciekawsze dla odkrywców okazały się inskrypcje z okresu II wojny światowej.