Cytuj:
Najnowsze odkrycia archeologiczne w Janowcu.
W 2022 r. przeprowadzone zostały archeologiczne badania powierzchniowe z wykorzystaniem wykrywaczy metali na terenach sąsiadujących z zamkiem w Janowcu. Badanie wykonane zostały przez Muzeum Nadwiślańskim w Kazimierzu Dolnym, a pracami kierował Grzegorz Kuś z Fundacji Badań Interdyscyplinarnych im. Godfryda Ossowskiego (FBIGO).
Metodą badawczą zastosowaną podczas badań była szczegółowa prospekcja powierzchniowa z zastosowaniem wykrywaczy metali, połączona z precyzyjną planigrafią znalezisk. Przy tym przyjęto, że przedmioty zalegające poniżej warstwy humusu (przyjęto tu graniczną głębokość ok. 25 cm) nie będą eksplorowane.
Podczas badań terenowych pozyskano łącznie 64 znaleziska, które zaliczono do kategorii tzw. „zabytków wydzielonych”.
Najliczniejszą kategorię znalezisk stanowią monety – pozyskano ich łącznie 33 egzemplarze. Najstarsze monety reprezentują 3 szelągi Zygmunta III Wazy (1587–1632). Najliczniej reprezentowane są szelągi Jana Kazimierza (1648–1668) – 13 egzemplarzy. Grupę monet wybitych w XVII w. reprezentują również: szeląg Gustawa II Adolfa (1611-1632), 2 szelągi ryskie Krystyny Wazy (1632–1654), szeląg ryski Karola X Gustawa (1654–1660), 2 szelągi Jerzego Wilhelma (1619–1640). Obecność tych monet w miejscu poszukiwań można zapewne wiązać ze skomplikowaną sytuacją monetarną w okresie niepokojów i wojen XVII w.
Ciekawym znaleziskiem są też cztery, znalezione w jednym miejscu, XX-wieczne niemieckie monety okupacyjne: 5 reichspfennig z datą 1940, 10 reichspfennig, data nieczytelna, 1 reichspfennig, data nieczytelna, 1 reichspfennig z datą 1942.
Omówiony powyżej krótko skład zespołu monet można uznać za „przeciętny” dla tej części Polski. Niemniej warto zwrócić uwagę na brak monet starszych, które można byłoby wiązać z początkiem funkcjonowania założenia zamkowego oraz zupełny braku monet z XVIII w. Sytuacje tę warto odnieść do faktu, że monety takie były reprezentowane w zbiorze monet znalezionych wcześniej podczas badań na terenie Janowca oraz podczas badań w pobliskich Janowicach. Brak starszych monet można zapewne tłumaczyć faktem prowadzenia badań wyłącznie poza murami zamku oraz znaczna iloscią gruzu znajdującego się wokół murów.
Oprócz monet pozyskano również m.in 7 guzików. Ich chronologia jest mocno zróżnicowana, od XVII-XVIII w. do okresu II wojny światowej.
Do interesujących znalezisk można także zaliczyć żelazną pobocznicę z fragmentem wędzidła. Wędzidło jest silnie skorodowane, natomiast pobocznica zachowała się w lepszym stanie. Ma ona formę pręta o długości 157 mm, zakończonego guzami o średnicy 9 mm z pierścieniem do mocowania wędzidła w części środkowej. Takie formy pobocznic pochodzą głównie z kontekstów średniowiecznych, chociaż znane jest również znalezisko tego typu pobocznicy w kontekście wczesnośredniowiecznym. Zatem pobocznicę z wędzidłem z Janowca można datować ramowo na XIII-XV w.
Oprócz wyżej wymienionych przedmiotów pozyskano również m.in. kule ołowiane, drobne elementy stroju.
Pozyskane w trakcie badań znaleziska wpisują się doskonale w okres użytkowania tego terenu znany ze źródeł historycznych oraz wyników dotychczasowych badań archeologicznych.
Pozyskane w powyższy sposób zabytki trafia do Muzeum Nadwiśalńskiego w Kazimierzu Dolnym, inicjatora badań.
źródło: Grzegorz Kuś, Sprawozdanie z badań archeologiczno-powierzchniowych przeprowadzonych w dniach 09.04.2022 r. – 31.12.2022 r., w obrębie działek 865/1 i 1117, stanowiska archeologiczne AZP 76-75/45-9 i AZP 76-75/72-17, w Janowcu, gm. Janowiec, pow. puławski, woj. lubelskie.
Więcej zdjęć pod linkiem:
https://www.facebook.com/people/Lubelski-Wojew%C3%B3dzki-Konserwator-Zabytk%C3%B3w/100067110546777/