Liczne fragmenty naszyjników i napierśników sprzed ok. 2,5 tys. lat odnaleźli i przekazali do muzeum w Olsztynie poszukiwacze skarbów z Iławy. Według archeologów to drugie po wojnie tak cenne znalezisko z wczesnej epoki żelaza odkryte na Warmii i Mazurach.

Skarb spod Iławy składa się z 21 fragmentów napierśników i naszyjników wykonanych w formie obręczy z prętów brązowych. Wszystkie pochodzą z wczesnej epoki żelaza i noszą cechy miejscowej kultury bałtyjskiej. Muzealnicy ocenili wstępnie, że wykonano je pomiędzy V a IV wiekiem p.n.e.

Tę "pradziejową biżuterię" odnaleźli i wydobyli z torfu na brzegu wyschniętego jeziora członkowie iławskiego Stowarzyszenia Badaczy Historii Deutsch Eylau YLAVIA. Poszukiwania prowadzili przed kilku tygodniami, za zgodą wojewódzkiego konserwatora zbytków. Teraz przekazali znalezisko do Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.

Zdaniem dr Jarosława Sobieraja z działu archeologii olsztyńskiego muzeum znalezisko - ze względu na swoją wyjątkowość - ma ogromną wartość historyczną i naukową.

- To drugi skarb z tej epoki odkryty na naszym terenie po wojnie - powiedział muzealnik. Jak dodał przed pięciu laty pod Lidzbarkiem Warmińskim znaleziono datowane podobnie naramienniki i bransolety, wykonane z taśmy brązowej.

Według Sobieraja znalezisko spod Iławy ze względu na skład przypomina tzw. depozyt odlewnika - zbiór przedmiotów przeznaczonych z jakichś względów przez dawnego rzemieślnika do stopienia lub przerobienia. Z uwagi jednak na samą lokalizację odkrycia, skarb może mieć także charakter wotywny.

- Odnalezione przedmioty musiały w każdym razie stanowić dla ówczesnego właściciela ogromną wartość i źródło znacznego prestiżu - ocenił Sobieraj.

Odkrywcy skarbu, skupieni w stowarzyszeniu YLAVIA w ciągu ostatnich lat przekazali służbom ochrony zabytków wiele cennych przedmiotów, w tym fragmenty celtyckiej biżuterii, okazy monet a także dawnej broni i narzędzi. Przed dwoma laty odkryli na polu k. wsi Mózgowo blisko 800 srebrnych monet i fragmenty ozdób z XI wieku. Jak podkreślają celem ich działania jest zebranie eksponatów i stworzenie w Iławie lokalnego muzeum.

Nazwa Stowarzyszenie Badaczy Historii Deutsch Eylau YLAVIA zawiera dwie historyczne nazwy dzisiejszej Iławy - "niemiecką", obowiązującą od XVI wieku do 1945 r. oraz średniowieczną w pisowni łacińskiej. Wszystkie one wywodzą się prawdopodobnie od pruskiego słowa "ilis" oznaczającego "czarny", co mogło mieć związek z kolorem tafli pobliskiego jeziora Jeziorak.