Komunikat po spotkaniu środowisk eksploratorów, które odbyło się 8 września

Jak już informowaliśmy, w sobotę, 8 września w gmachu Politechniki Warszawskiej odbyły się konsultacje społeczne środowiska eksploratorów w sprawie kształtu nowej Ustawy o ochronie zabytków i opieki nad zabytkami. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele organizacji niebędących członkami Polskiego Związku Eksploratorów, poszukiwacze niezrzeszeni oraz - ze strony organizatora spotkania - członkowie zarządu PZE: Jacek Wielgus, Piotr Brzozowski i Robert Liszka. Celem spotkania było zasięgnięcie opinii środowiska eksploratorów, niebędących w strukturach PZE, na temat kierunku proponowanych zmian.

W trakcie spotkania uczestnicy Zespołu Konsultacyjnego przy MKiDN złożyli sprawozdanie z wyników dotychczasowych uzgodnień PZE na rzecz zmiany przepisów dotyczących eksploratorów. W rozmowach z ministerstwem pojawiły się dwie propozycje zmian. Zmian na tyle istotnych i daleko idących, że bez głębszych konsultacji nie mogliśmy sami zdecydować którą drogą pójść w kierunku zmian.

Dwie propozycje
Pierwszą propozycją, jaka się pojawiła ze strony Ministerstwa jest uproszczenie procedur przy składaniu wniosków o pozwolenia na poszukiwania zabytków do wojewódzkich konserwatorów zabytków poprzez zgłoszenie. Brak odmowy w terminie 30 dni byłby automatyczną zgodą konserwatora na poszukiwania. W tym jednak przypadku wymagana by była dodatkowo pisemna zgoda właściciela terenu oraz mapka.

Druga propozycja bardziej liberalna skutkowała by pewną reglamentacją czyli licencje. Licencja uprawniająca do poszukiwań - na wzór karty wędkarskiej - gdzie wymogami podstawowymi byłoby szkolenie oraz imienna rejestracja poszukiwacza. Posiadacz takiej licencji informowałby tylko mailowo lub pisemnie wojewódzkiego konserwatora zabytków o podejmowanych działaniach w terenie.

Co jest zabytkiem?
Poproszono nas również o propozycję cezury czasowej co do określenia, co jest, a co nie jest zabytkiem.

Polski Związek Eksploratorów stanął na stanowisku, że aby rozpocząć prace nad kształtem nowych przepisów należy doprecyzować i jasno określić kilka zasadniczych kwestii takich jak:
1. Co to jest zabytek i zabytek archeologiczny?
2. Czy teren całego kraju uważany jest za stanowisko archeologiczne, a jeżeli nie to dlaczego wymaga się zgód na poszukiwania poza zabytkami i stanowiskami archeologicznymi?
3. W jakich sytuacjach nie jest wymagana zgoda na poszukiwania?
4. Dlaczego poszukiwania przedmiotów metalowych poza stanowiskami archeologicznymi i zabytkami z użyciem detektora traktowane są jako poszukiwania zabytków?

Jasne określenie się Ministerstwa w tych sprawach jest, zdaniem Polskiego Związku Eksploratorów, kluczowe aby prace nad nowymi przepisami mogły się w ogóle rozpocząć.

Wnioski ze spotkania
Uczestnicy spotkania praktycznie jednogłośnie przyjęli wariant licencji jako rozwiązanie najbardziej sensowne. Jak wiadomo diabeł tkwi w szczegółach, dlatego o tym czy była by to najlepsza opcja, okaże się podczas rozmów w ministerstwie.

Polski Związek Eksploratorów stoi na stanowisku, że jasne i precyzyjne przepisy prawa będą najlepszym rozwiązaniem. W takim przypadku nie były by potrzebne żadne pozwolenia ani licencje.

Rozmów ciąg dalszy...
18 września 2018 roku odbędzie się kolejne spotkanie w Departamencie Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Tematem spotkania będzie przedstawienie propozycji wytycznych do rozporządzenia MKiDN w celu ujednolicenia procedur wydawania pozwoleń na poszukiwania w całym kraju.

Nowelizacja Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami rozszerzyła uprawnienia Generalnego Konserwatora Zabytków. W związku z tym chcemy wykorzystać nadarzającą się okazję by doprowadzić do ujednolicenia procedur wydawania pozwoleń na poszukiwania oraz wyeliminować złe i nieżyciowe praktyki stosowane przez WKZy.

Podczas spotkania będą omawiane również propozycje zmian w nowej Ustawie.

Zarząd
Polskiego Związku Eksploratorów

Polski Związek Eksploratorów stoi na stanowisku, że jasne i precyzyjne przepisy prawa będą najlepszym rozwiązaniem. W takim przypadku nie były by potrzebne żadne pozwolenia ani licencje.

... wyeliminować złe i nieżyciowe praktyki stosowane przez WKZy.

2. Czy teren całego kraju uważany jest za stanowisko archeologiczne, a jeżeli nie to dlaczego wymaga się zgód na poszukiwania poza zabytkami i stanowiskami archeologicznymi?
3. W jakich sytuacjach nie jest wymagana zgoda na poszukiwania?
4. Dlaczego poszukiwania przedmiotów metalowych poza stanowiskami archeologicznymi i zabytkami z użyciem detektora traktowane są jako poszukiwania zabytków?

Uczestnicy spotkania praktycznie jednogłośnie przyjęli wariant licencji jako rozwiązanie najbardziej sensowne. Jak wiadomo diabeł tkwi w szczegółach, dlatego o tym czy była by to najlepsza opcja, okaże się podczas rozmów w ministerstwie.

Jakakolwiek forma licencji, czy zgoda na konieczność uzyskiwania zezwoleń WKZ na poszukiwania, to klęska, bezwarunkowa kapitulacja, to nic więcej jak poddanie się kłamliwej narracji archeobetonu i usankcjonowanie fałszywej interpretacji przepisów prawa przez urzędników WKZ, że detektoryści poszukują wyłącznie zabytków archeologicznych i to na stanowiskach archeologicznych, bo innych miejsc poza stanowiskami w Polce nie ma, że detektorystów należy poprzez wprowadzenie licencji zdekonspirować, bo zewidencjonowani będą łatwiejsi do rozpracowania i unieszkodliwienia.
Poza tym, przy obecnej nadgorliwości policji i urzędników WKZ nigdy nie wiadomo, jak mogą potoczyć się losy chętnych na taką licencję. :)

Czy szukając bez licencji, a stosując dotychczasowe prawo - czyli zabytki zgłaszam do WKZ a złom zabieram, mniej ucierpi kontekst? czy też dziedzictwo narodowe będzie bardziej bezpieczne?

Tak po prawdzie ta licencja nic nie da poza zasileniem finansowym PZE.

w zamyśle ministerstwa szkolenie powiązane z licencją ma im nakreślić sposób postępowania w razie napotkania czegoś wybuchowego, albo podejrzanego o bycie zabytkiem

Żartujesz chyba jansz? Przecież Ty niczego nie wytłumaczyłeś.
A Tobie Drucik dzięki za więcej szczegółów. No ja nie kupuję tego ,że ministerstwo kultury będzie nas " uczyło" postępowania z niewybuchami. To chyba jakieś nieporozumienie. Przypominam też nieśmiało ,że to samo ministerstwo zarzuca poszukiwaczom grabienie od lat zabytków dla zysku. W związku z tym nie wiem po co nagle ministerstwo chce uczyć tych samych poszukiwaczy odróżniać lemiesz od zabytku ? Spóźnili się jakieś 30 lat. Teraz potrzeba innych rozwiązań
Frank, :jump