Świąteczna porcja szelągów pochodzi z Malborka i Bydgoszczy.
Pod koniec XVI stulecia pojawiły się - jak pamiętamy - llitery oznaczające poszczególne mennice. Były to m.in. prezentowane już litery "P", "K", "B", "F". Dziś kolejne oznaczenia literowe: "M" oraz "BB". "M" pod herbami Polski i Litwy to oczywiście Malbork, z kolei "BB" pod królewskim monogramem to Brom Berg, a więc Bydgoszcz. (Mennica bydgoska była też oznaczana pojedynczą literą "B".) Dużo radości sprawia zwłaszcza szeląg z Bydgoszczy - moneta bardzo ładna i dość rzadka.

Po Świętach wyjeżdżam do pięknego Wrocławia. Poświąteczna mieszanka szelągów Zygmunta III Wazy pojawi się dopiero w połowie stycznia.

Wszystkim miłośnikom szelągów Zygmunta III Wazy oraz innych monet, a także poszukiwaczom i odkrywcom wszelkiego dobra zakopanego pod ziemią składam serdeczne życzenia ciepłych, domowych i radosnych Świąt Bożego Narodzenia.

Opisy monet:

Szeląg koronny Zygmunt Waza, Malbork 1601
A: Ukoronowany monogram królewski „S”(igismundus), na nim Snopek, herb Wazów. Napis w otoku: SIG III D G REX PO D P (Zygmunt III z Bożej łaski król Polski książę pruski). U dołu Lewart – herb podskarbiego wielkiego koronnego Jana Firleja (1590-1609).
R: Dwie tarcze z herbami Polski i Litwy, nad nimi korona, pod nimi litera „M” – oznaczenie mennicy malborskiej. Po bokach korony data 1601. Napis w otoku: SOLIDVS REG POLO (szeląg Królestwa Polskiego).
Moneta srebrna; średnica 18 mm; waga 1,05 g; mennica Malbork
Kop. 2007 – 164, R

Szeląg koronny Zygmunt III Waza, Bydgoszcz 1600
A: Ukoronowany monogram królewski „S”(igismundus), na nim Snopek, herb Wazów. Po bokach data 1600. Pod monogramem królewskim litery „BB” – oznaczenie mennicy bydgoskiej. Napis w otoku: SIG III D G REX PO MDL (Zygmunt III z Bożej łaski król Polski wielki książę litewski).
R: Orzeł i Pogoń, nad nimi korona. Poniżej Lewart – herb podskarbiego wielkiego koronnego Jana Firleja (1590-1609). Napis w otoku: SOLIDVS REG POL (szeląg Królestwa Polskiego).
Moneta srebrna; średnica 18 mm; waga 0,95 g; mennica Bydgoszcz
Kop. 2007 – 153, R2; Gum. B. 33

Piękne szelągi :1 samych takich w Nowym Roku ;)

Po dłuższej przerwie świąteczno-noworocznej: moneta rzadka i wyjątkowo piękna.

Z mennictwem szelągowym Zygmunta III Wazy bezpośrednio związane jest mennictwo szelągowe państw będących w tym czasie lennami Rzeczypospolitej, a więc Prus Książęcych i Kurlandii.

Szelągi kurlandzkie bili w czasie panowania Zygmunta III bracia - Fryderyk Kettler i Wilhelm Kettler. Podległość lenna jest na szelągach braci zaznaczona bardzo wyraźnie: cały rewers monety jest poświęcony naszemu Zygmuntowi III (zarówno ukoronowany monogram ze Snopkiem, jak i cały napis otokowy). Na awersie można z kolei dostrzec znaną nam już z szelągów wileńskich strzałę - znak mincmistrza mitawskiego i później wileńskiego, Hanusza Sztypla (Hansa Stippla).

Opis:
Szeląg lenny kurlandzki Fryderyk Kettler i Wilhelm Kettler, Mitawa 1607
A: Herb księstwa Kurlandii – wspięty lew w lewo. Napis w otoku: SOLIDVS DVCUM CVRL & S 1607 (szeląg książąt Kurlandii i Semigalii). Data przedzielona strzałą, znakiem Hansa Stippla (Hanusza Sztypla), kierownika mennicy mitawskiej w latach 1599-1610.
R: Ukoronowany monogram królewski „S”(igismundus), na nim Snopek, herb Wazów. Napis w otoku: SIGIS III D G REX POL & L (Zygmunt III z Bożej łaski król Polski i Litwy).
Moneta srebrna; średnica ok. 18 mm; waga 0,71 g; mennica Mitawa
Kop. 4021, R3; Mrowiński – 40

Mój krakowski,16Z3,z wymiany :)
M..

Sympatyczna moneta, ale wybita w Warszawie, a nie w Krakowie. Ten typ szelągów E. Kopicki błędnie przypisywał mennicy krakowskiej w "Ilustrowanym skorowidzu...". Poprawił się jednak w 2007 roku w "Monetach Zygmunta III Wazy".

Dzięki za poprawkę.Niestety nie posiadam katalogu Kopickiego,a info o wybiciu monety w mennicy krakowskiej zaczerpnąłem z archiwum WCN.
Pozdrawiam.

Teraz drugi lennik Rzeczypospolitej z czasów Zygmunta III Wazy - Prusy.
U księcia Albrechta Fryderyka stwierdzono chorobę umysłową i od roku 1578 rządy w księstwie jako opiekun sprawował jego brat stryjeczny Jerzy Fryderyk Hohenzollern. To właśnie on bił pruskie szelągi lenne w pierwszej fazie panowania Zygmunta Wazy.

W porównaniu do szelągów kurlandzkich oznaki podległości lennej nie są co prawda tak wyeksponowane, są jednak dość wyraźne. Na uwagę zasługuje tu również ciekawy znak menniczy: jabłko z krzyżykiem, na nim dwa skrzyżowane haki. Jest to znak menniczy Pawła Guldena, mincmistrza w Rewalu (1561-1570) oraz Królewcu (1586-1593).

Opis:

Szeląg lenny pruski Jerzy Fryderyk, Królewiec 1591
Jerzy Fryderyk – administrator (regent) księstwa pruskiego w latach 1578-1603
A: Orzeł pruski z monogramem „S” (Sigismundus) króla Zygmunta Wazy na piersi. Napis w otoku: GEORG FRID D G DVX PRVS (Jerzy Fryderyk książę Prus). U góry jabłko z krzyżykiem, na nim dwa skrzyżowane haki – znak menniczy Pawła Guldena.
R: Monogram książęcy G F (Jerzy Fryderyk). Napis w otoku: SOLIDVS PRVSSIAE 1591 (SZELĄG PRUSKI 1591). Słowo „PRVSSIAE” rozdzielone szachownicą – herbem rodowym Hohenzollernów.
Moneta srebrna; średnica ok. 18 mm; waga 0,91 g; mennica Królewiec
Kop. 3831, R2

Dziś szeląg koronny z Bydgoszczy - typ z orłem na awersie. Moneta dość popularna ale tu w wyjątkowo pięknym stanie.

Opis:
Szeląg koronny Zygmunt Waza, Bydgoszcz 1613
A: Orzeł w koronie, na piersi Orła Snopek Wazów. U góry trójliść. Napis w otoku: SIG III D G REX POLONIAE (Zygmunt III z Bożej łaski król Polski, ostatnie dwie litery pisane ligaturą).
R: Ukoronowany monogram królewski „S”(igismundus), na nim Snopek, herb Wazów. Po bokach końcówka daty (16)13. Napis w otoku: SOLIDVS REGNI POLO (szeląg Królestwa Polskiego).
Moneta srebrna; średnica ok. 15 mm; waga 0,50 g; mennica Bydgoszcz
Kop. 2007 – 172; Gum. B. 294

Z wielką przyjemnością i zazdrością ogląda się kolego dariusz.m twoje monetki. Samemu chciało by sie mieć w takich stanach. Moje są dużo gorsze i z braku czasu oraz by nie zaniżać poziomu prezentowanych monet nie wkleję ich do wątku. Jeśli ktoś będzie chciał obejżeć to daje link do mojej stronki. Pozdrawiam i gratuluję. :1
http://miroslawkozdron.jimdo.com/monety ... -iii-wazy/

Mirko100, Twój post to miód na moje serce :)
Twoją stronę znam. Szelągi nie są tam może reprezentowane zbyt obficie, ale grosze i półtoraki – palce lizać. Mnie ostatnio coś zaczyna ciągnąć w stronę półtoraków Zygmunta III, ale mam ich na razie dopiero trzy.

Za kilka dni ciąg dalszy kolekcji szelągów.

Dziś mój ostatni nabytek: bardzo ładny szeląg ryski z 1596. Ten rocznik już się tu pojawił, ale w innym wariancie interpunkcyjnym. Dla równowagi "lisek" z 1617.

Opisy:
Szeląg miejski Zygmunt Waza, Ryga 1596
A: Ukoronowany monogram królewski „S”(igismundus), na nim Snopek, herb Wazów. Napis w otoku: SIG III D G REX PO D LI (Zygmunt III z Bożej łaski król Polski książę litewski).
R: W ozdobnym kartuszu herb mały Rygi. Napis w otoku: SOLIDVS CIVI RIGENS 96 (szeląg miasta Rygi /15/96). U góry lilia – znak menniczy Heinricha Wulffa, mincmistrza ryskiego w latach 1588-1609.
Moneta srebrna; średnica 18 mm; waga 1,04 g; mennica Ryga
Kop. 2007 – 1352; Mrow. R. 386

Szeląg miejski Zygmunt Waza, Ryga 1617
A: Ukoronowany monogram królewski „S”(igismundus), na nim Snopek, herb Wazów. Napis w otoku: SIG III D G REX PO M D L (Zygmunt III z Bożej łaski król Polski wielki książę litewski).
R: W ozdobnym kartuszu herb mały Rygi. Napis w otoku: SOLIDVS CIVI RIGE 1617 (szeląg miasta Rygi 1617). U góry lis („liszka”) w lewo – znak menniczy Ottona von Meppen, burmistrza ryskiego i dzierżawcy mennicy w latach 1609-1621.
Moneta srebrna; średnica 16-17 mm; waga 0,83 g; mennica Ryga
Kop. 2007 – 1393; Mrow. R. 427

Szelągi związane z Zygmuntem Wazą to nie tylko szelągi lenne ale również okupacyjne.
W pierwszej połowie XVII wieku Polska toczyła wojnę ze Szwecją. W wyniku działań zbrojnych dwa duże miasta Rzeczypospolitej znalazły się pod okupacją szwedzką. Były to Ryga i Elbląg. Elbląg wrócił do Polski po dziewięciu latach (1626-1635). Ryga utracona w 1621 nie wróciła już nigdy. Przypadła Szwecji na mocy postanowień pokoju w Oliwie (1660), który ostatecznie potwierdzał wcześniejsze ustalenia rozejmów zawartych w Starym Targu i Sztumskiej Wsi. Monet bite w Elblągu (do 1635) i w Rydze (do 1660) przez kolejnych królów Szwecji – Gustawa Adolfa, Krystynę, Karola Gustawa i Karola XI – są oczywiście bezpośrednio związane z mennictwem polskim.
W czasach Zygmunta Wazy szwedzkie szelągi okupacyjne bił Gustaw Adolf. Dziś ładny szeląg ryski Gustawa Adolfa z roku 1626.

Opis:
Szeląg miejski Gustaw Adolf, Ryga 1626 (okupacja szwedzka)
A: Ukoronowany monogram królewski: GA (Gustaw Adolf). Poniżej Snopek – herb rodowy Wazów. Napis w otoku: GVST ADOL DG REX S (Gustaw Adolf z Bożej łaski król Szwecji).
R: W ozdobnym kartuszu herb mały Rygi. Napis w otoku: SOLIDVS CIVI RIGENSIS 26 (szeląg miasta Rygi /16/26).
Moneta srebrna; średnica 15,5 mm; waga 0,71 g; mennica Ryga
Mrow. R. 463

Szwedzki szeląg okupacyjny z Elbląga

Opis:
Szeląg miejski Gustaw Adolf, Elbląg 1630 (okupacja szwedzka)
A: Ukoronowany monogram królewski: GA (Gustaw Adolf). Poniżej Snopek – herb rodowy Wazów. Napis w otoku: GVST ADO DG REX S (Gustaw Adolf z Bożej łaski król Szwecji).
R: W ozdobnym kartuszu herb Elbląga. Napis w otoku: SOLIDVS CIVI ELBING 30 (szeląg miasta Elbląga /16/30).
Moneta srebrna; średnica 16 mm; waga 0,47 g; mennica Elbląg
Kop. 9588, R;
Dutkowski, Suchanek 452, R1

Po dłuższej przerwie znów mennica bydgoska. Dziś bardzo ciekawy rocznik 1625. Rocznik ten był już prezentowany w tym wątku. Na stronie drugiej można zobaczyć typ szeląga z pojedynczym herbem - orłem - na awersie. Są w tym roczniku również inne typy: arcy-rzadki (R7-R8) z trzema tarczami herbowymi na rewersie (orzeł, Pogoń, Snopek) oraz z tarczą pięciopolową na awersie.

Poniżej dwie odmiany szeląga z tarczą pięciopolową. To co je odróżnia to rysunek korony nad monogramem królewskim. Szczegół ten wydawałoby się dość istotny nie jest odnotowywany w katalogach (ani u Kopickiego 2007, ani u Gumowskiego, ani u Kamińskiego-Kurpiewskiego).

Opisy:
Szeląg koronny Zygmunt Waza, Bydgoszcz 1625
A: Pięciopolowa tarcza polsko-litewska ze Snopkiem Wazów pośrodku. Napis w otoku: SIGIS III D G REX POLONIAE (Zygmunt III z Bożej łaski król Polski, ostatnie dwie litery pisane ligaturą). U góry krzyż.
R: Ukoronowany monogram królewski „S”(igismundus), na nim Snopek Wazów. Po bokach końcówka daty (16)25. Napis w otoku: SOLIDVS REGNI POLO (szeląg Królestwa Polskiego).
Moneta srebrna; średnica 16-17 mm; waga 0,61 g; mennica Bydgoszcz
Kop. 2007 – 185; Gum. B. 347 (inny wariant)

Szeląg koronny Zygmunt Waza, Bydgoszcz 1625
A: Pięciopolowa tarcza polsko-litewska ze Snopkiem Wazów pośrodku. Napis w otoku: SIGIS III D G REX POLONIAE (Zygmunt III z Bożej łaski król Polski, ostatnie dwie litery pisane ligaturą). U góry krzyż.
R: Ukoronowany monogram królewski „S”(igismundus), na nim Snopek Wazów. Po bokach końcówka daty (16)25. Napis w otoku: SOLIDVS REGNI POLO (szeląg Królestwa Polskiego).
Moneta srebrna; średnica 17 mm; waga 0,64 g; mennica Bydgoszcz
Kop. 2007 – 185 – odmiana (inna korona nad monogramem)
Gum. B. 347 – inny wariant

Szelągi super - też wstawie kilka ciekawych
1. Zygmunt III Waza 1587-1632, szeląg koronny, 1623, Bydgoszcz
2. Zygmunt III Waza 1587-1632, szeląg koronny, 1624, Bydgoszcz
3. Szeląg elbląski Gustaw Adolf (okupacja szwedzka) 1630
4. Słaby stan Zygmunt III Waza 1587-1632, szeląg koronny 1626 (dalej nierozpoznany, w awersie IOLO)