Odsłonięcie mozaiki na Dworcu PKP w Rzeszowie

Podczas trwania prac remontowo-budowlanych związanych z przebudową Dworca PKP w Rzeszowie w sali dawnej restauracji odsłonięta została interesująca dekoracja ścienna z lat 60-tych XX w. Zachowana mozaika przedstawia kompozycję abstrakcyjną, organiczną z elementami informel.

Wykorzystano w niej kamienie - materiał ogólnie dostępny, uważany za małowartościowy i przypadkowy. Całość tworzy relief, w którym malarstwo ścienne przeplata się z fragmentami zaprawy z zatopionymi w niej kamieniami. Do wykonania mozaiki użyte zostały wielobarwne otoczaki, nasączane olejami w celu zachowania w ścianie ich naturalnego połysku i koloru mokrego kamienia.
Fragmenty polichromowane wykonano w technice olejnej przy użyciu naturalnych pigmentów ziemnych, tj. ochry, ugry i umbry. Powierzchnię obiektu zabezpieczono warstwą werniksu damarowego, który po latach drastycznie pociemniał i spowodował zmianę pierwotnej kolorystyki.

Nie jest znany autor projektu oraz wykonawca. Ze względu na wymienione wyżej charakterystyczne cechy, tj. zastosowane materiały oraz łączenie mozaiki z malarstwem ściennym, należy przypuszczać, że twórcami kompozycji byli Hanna i Gabriel Rechowiczowie. Tworzyli oni w dobie modernizmu, a ich monumentalne mozaiki oraz polichromie dekorowały reprezentacyjne budynki użyteczności publicznej z tego okresu tj. „Dom Chłopa” oraz Supersam w Warszawie. Przykładem twórczości tych artystów była do niedawna dekoracja ścienna (mozaika oraz polichromia) w sali koncertowej oraz na elewacji zewnętrznej Miejskiego Domu Kultury w Łańcucie.

Odkryta mozaika jest jednym z niewielu tego typu projektów zrealizowanych i zachowanych do dnia dzisiejszego na terenie Rzeszowa. Forma oraz technologia wykonania kompozycji oddaje charakter i idee sztuki modernistycznej.

W ramach prowadzonej inwestycji planowana jest konserwacja techniczna i estetyczna obiektu, służąca zahamowaniu procesu destrukcji oraz przywróceniu jego pierwotnych walorów estetycznych. Ponowna ekspozycja mozaiki jest zgodna z założeniami przebudowy Dworca PKP, która ma na celu przywrócenie obiektowi modernistycznego charakteru. Mozaika stanowi najcenniejszy zachowany w całości element dekoracyjny wnętrza Dworca z tego okresu.

Nie ma co się specjalnie egzaltować. Archeo muszą przecież z czegoś żyć. Jedni podpie.rdalają celty z badań, inni ogarniają skarby monet zaopatrując w numizmaty stałych odbiorców, jeszcze inni robią kasę na nadzorach albo ciągną granty na wyimaginowane "odkrycia" lub zarabiają potężne pieniądze na konserwacjach niezwykłych odkryć wziętych z dupy. Życie.

Oj tam, bez uprzedzeń.
Gruzu, szrotu, cementu po budowie zostało trochę. A co miał się zmarnować?
Wyobraźcie sobie siebie w czasach PRL-u czekającego na pociąg, zima, jest opóźniony o 8 godzin (mój rekord z tamtych czasów). Relacja Bukareszt - Warszawa. A więc siedzisz i gapisz się na taką ulepioną ścianę, wyobraźnia zaczyna ci działać, a po godzinie umysł zaczyna fiksować. Podpowiadać rozwiązania do tego co widzi. Może Ziemia np. za 500 mln lat albo przed 500 milionami. Wreszcie wstajesz, bo zbytnio cię ponosi. W ten sposób zwalniasz na ławce miejsce osobie, której już od stania łydki już drętwieją.
Sztuka i empatia.
Kto nigdy za dzieciaka nie bawił się w betonie na budowie, ewentualnie w błocie, w kałuży, ręka w bok. :)
Pamiętacie kto w "Nie lubię poniedziałku" zdobył I-wszą nagrodę za rzeźbę? Co to jest to coś z czym Bączyk od kombajnu latał po całej Warszawie w tym filmie?
Pozdro.
G.