Tak najprościej:
wybieżnia = wyjście
tradytor = coś jak duży schron, często połączony w jedną całość z budynkiem koszarowym, umiejscowiony na skrzydłach fortu i mieszczący artylerię służącą do strzelania na boki w celu osłony przestrzeni pomiędzy dwoma fortami


A to się tym nikt nie może zainteresować z prawnego punktu widzenia? No chyba że okiennicę podprowadzono z fortu jeszcze przed uznaniem Twierdzy za zabytek...

Cieszę się bardzo,że zainteresowały cię moje opisy . Masz rację zwykłemu śmiertelnikowi te nazwy nic nie mówią . Więc pozwolę sobie na przybliżenie nie których nazw fortyfikacyjnych. Powiedzmy taki mały słowniczek fortyfikacyjny.:
Twierdza- ufortyfikowany punkt (rejon) przygotowany do obrony okrężne
Fort – budowla obronna polowa lub stała, budowana od XVII do początków XX w.. Zasadniczo forty grupowane były w zespoły zwane twierdzami fortowymi np : Twierdza Przemyśl, Modlin Kraków.
Wieża Pancerna - Konstrukcja pancerna stosowana w fortyfikacji stałej przy budowie ogniowych i obserwacyjnych obiektów fortyfikacyjnych. Rozróżnia się wieże pancerne obrotowe i wysuwalno - obrotowe. Wieża pancerna obrotowa posiada urządzenie mechaniczne pozwalające na obrót wieży w płaszczyźnie poziomej. Wieża pancerna wysuwalno - obrotowa oprócz mechanizmu obrotowego posiada mechanizm do podnoszenia i opuszczania wieży w płaszczyźnie pionowej, który umożliwia jej ukrycie po oddaniu strzału.
Przedpiersie - Nasyp ziemny, usypany przed przednią ścianą okopu chroniący przed pociskami z broni strzeleckiej nieprzyjaciela i stwarzający dogodne warunki do prowadzenia ognia.
Poterna - Podziemny chodnik komunikacyjny łączący poszczególne obiekty fortyfikacyjne funkcjonujące w ramach jednego dzieła fortyfikacyjnego.
Kaponiera - Zakryty ogniowy obiekt fortyfikacyjny (stanowisko ogniowe zakryte) o konstrukcji żelbetowej rzadziej betonowe lub drewniano-ziemnej do prowadzenia ognia skrzydłowego (ognia flankującego patrz: flankowanie) lub skośnego w dwóch przeciwległych kierunkach.
Galeria bojowa (Mur Carnota ) - w fortach zakryte stanowiska bojowe dla strzelców, zabezpieczone odpowiednią konstrukcją przed skutkami ognia przeciwnika; ma kształt obudowanego chodnika ze strzelnicami. Galerie bojową wykonywano często w przeciwskarpie i łączono z wnętrzem fortu za pomocą poterny ( przejścia podziemnego); miały na celu przeciwszturmową obronę fosy fortu.
Bark - Boczna część fortu
Przeciwskarpa - Ziemna zapora przeciwpancerna wykonywana na stokach wzgórz i wąwozów oraz na wysokich brzegach rzek w postaci stromej ściany zwróconej w stronę wojsk własnych.
Przedpiersie - Nasyp ziemny, usypany przed przednią ścianą transzei lub okopu chroniący przed pociskami z broni strzeleckiej nieprzyjaciela i stwarzający dogodne warunki do prowadzenia ognia.
Przelotnia - Przedsionek, jedno z pomieszczeń zakrytego obiektu fortyfikacyjnego. Przelotnia ma formę krótkiego korytarza
Wybieżnia -wyjście z koszar schronu na stanowiska np artyleryjskie
Tradytor - element fortyfikacji przeznaczony do prowadzenia ognia bocznego. W forcie służył do ostrzału przedpola obiektu.
Schron pogotowia - pomieszczenie zabezpieczające załogę stanowiska piechoty lub artyleryjskiego przed ogniem artyleryjskim

Nie wiem czy udzieliłem wyjaśnień do wszystkich określeń fortyfikacyjnych zamieszczonych w moich
opisach .Jak coś to pytaj postaram się wyjaśnić.

P.S . Pablo co do okiennicy : żyjemy w takim kraju jakim żyjemy , przepisy są jakie są . Jak zrównano z ziemią w tym roku fort Nehrybka i władze nic to na pewno nie będą zawracać sobie głowy okiennicą ( odwieczne dwa przeciwstawienia urzędnik - pasjonat ) . Zresztą okiennica została odkupiona. Szkoda tylko ,że taki twór jak Związek Gmin Fortecznych to tylko urzędnicy ( z drobnymi wyjątkami 3 osoby no juz dwie bo Tomek Idzikowski na znak protestu odszedł z pracy) osiem godzin o,odwalić swoje i do domu.

Tak sobie myślę pisać dalej czy nie? Według numeracji powinien być teraz Fort III Luczyce .

Witam.
Śliczne dzięki za słowniczek i oczywiście pisać, pisać.

Sądzę że warto kontynuować te opisy fortów - będzie wszystko w jednym miejscu i to nie po łebkach tylko bardzo szczegółowo :1

Co do Nehrybki - słyszałem że ostatnio zaorano pozostałości fortu IIIa Hermanowice, może to o niego chodzi? Bo sama nazwa "Nehrybka" kojarzy mi się z małym fortem (bodajże nr 2) pierścienia wspierającego, na którym był pomnik upamiętniający ofiary II wojny - a tego by chyba nie ruszyli...

Tak Pablo dzieki za sprostowanie faktycznie chodzi o fort Hermanowice . Na forcie Nehrybka wspierającym pomnik nadal stoi. Pomnik upamiętnia jeńców rosyjskich i włoskich zamordowanych lub zmarłych z głodu w pobliskim obozie jenieckim ale to jak piszesz IIwojna.
Fort wspierający Nehrybka .Jest to fort linii wspierającej .Powstał w 1880r jako fort artyleryjski jednowałowy założony na planie bastionu Fort ten był wykorzystywany także podczas II wojny jako miejsce straceń jeńców rosyjskich i włoskich przebywających w stalagu w wiosce Nehrybka .Dorzucę jeszcze ,że jeńcy przebywali tam w strasznych warunkach brakowało jedzenia. Świadkowie twierdzą że w obozie nie było nawet trawy ponieważ została zjedzona przez jeńców. Jeńców rostrzelanych i zmarłych wrzucano do zbiorowego grobu na terenie fortu. Po wojnie dla upamiętnienia ofiar wybudowano na terenie fortu pomnik. Niestety obecnie pomnik jest w zaniedbany, a na forcie młodzież urządza libacje, wszędzie pełno butelek i śmieci.
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]

Opis Fortu III zmuszony był poczekać ;)

Historia Przemyskich obozów jenieckich w nawiązaniu do fortu Nehrybka , miejsca pochówku jeńców włoskich i rosyjskich.Materiał archiwalny :

Przemyskie obozy jenieckie

1939-1944

LESZEK MARIAN WŁODEK

Hitlerowcy na terenie Przemyśla i w okolicy zlokalizowali liczne obozy jenieckie. W okresie od 15 do 20 września 1939 roku w budynkach Okręgu Lasów Państwowych -w Rynku zorganizowany został „Jeniecki punkt zborny" (Kriegsgefangenensammelnstelle). Z internowanych tu osób cześć zwolniono (cywile, ranni itd.), pozostałych skierowano do jenieckiego „obozu przejściowego" (Durchgangslager-Dulag) na terenie koszar 22 Pułku Artylerii Lekkiej przy ul. Mickiewicza. Obóz ten istniał od 15 do 27 września 1939 roku. Wojskowych wywieziono do obozu jenieckiego w Jarosławiu i w Niemczech. Punkty zborne zorganizowane zostały też na Zasaniu w koszarach 4 Batalionu Saperów przy ul. Okrzei i 38 Pułku Piechoty przy ul. 29 Listopada od 15 września do l listopada 1939 r. Ogólna liczba jeńców w mieście wynosiła 15 tysięcy osób, w tym w obozie przy ul. Mickiewicza przebywało 12 tysięcy osób.

W lipcu 1941 r. ponownie w Przemyślu rozpoczął działalność punkt przejmowania jeńców wojennych przekazujący internowanych wojskowych i cywilne osoby do obozu jenieckiego w Jarosławiu. W dniu 15 października 1941 r. zostały utworzone dla jeńców wojennych zimowe obozy macierzyste sił zbrojnych (Winterstemmlager der Wehrmacht): na Przekopaniu (w koszarach 22 PAL przy ul. Mickiewicza), w Pikulicach (w koszarach 10 Pułku Artylerii Ciężkiej), w Nehrybce (w koszarach radzieckiej Straży Granicznej obecnie Zakłady Wytwórcze Elementów Automatyki Przemysłowej „Polna"). W listopadzie 1941 r. obozy te przekształcone w macierzyste obozy jenieckie dla szeregowych i podoficerów (Kriegsgefangenen Manschaftsstammlager-Stalag) i otrzymały numerację. Obozy na Przekopaniu otrzymały symbol "Stalag 315" oraz numer poczty polowej 08693, a w Nehrybce i Pikulicach symbol "Stalag 323" oraz numer poczty polowej 13802. Przemyśl stał stał się wówczas siedzibą komendanta obozu jenieckiego nr 315 w stopniu oficera sztabowego (pułkownika albo majora). Jego organem wykonawczym była Komendantura, która dzieliła się na wydziały (Abteilungen). Do najważniejszych z nich należały: Wydział Zatrudnienia (Arbeitseinsatz) oraz Wydział Ochrony (Abwehr) na czele którego stał oficer wywiadu . Wydział Zatrudnienia zajmował się organizowaniem pracy jeńców w warsztatach wewnątrz poszczególnych obozów oraz zatrudnieniu ich na zewnątrz w zwartych drużynach roboczych (Arbeitskommando). Konwojowaniem drużyn oprócz wojska zajmowali się cywilni strażnicy pomocniczy (Hilfswache) z żółtymi opaskami narodowości niemieckiej albo ukraińskiej. Wydział Ochrony (Wywiadu) badał nastroje wśród jeńców, zwalczał ruch oporu, zapobiegał buntom i ucieczkom. Zadania swe wykonywał on poprzez organizowanie wśród jeńców sieci konfidentów, niespodziewane rewizje oraz cenzurę korespondencji i paczek. Komendanturze podlegał w 1942 r. oddział zamiejscowy w Jarosławiu (Nebenstelle Jaroslau) grupujący kilka obozów w tym obóz (Lager) D w Wólce Pełkińskiej. Na czele każdego podległego obozu stał komendant (Kommandant) w stopniu kapitana który miał do pomocy sekcję ochrony (Gruppe Abwehr). Koszary na Przekopaniu zostały podzielone na dwa odrębne obozy jenieckie oraz szpital dla jeńców l budynki administracyjne straży obozowej. Z administracją wojskową na terenie obozu ściśle współpracowały specjalne grupy operacyjne (Einsatz Kommando) Policji Bezpieczeństwa (Sicherheitspolizei--Sipo) i służby bezpieczeństwa (Sicherheitsdienst-SD), na czele których stali niżsi urzędnicy tajnej policji państwowej (Geheime Stadtspolizei-Gestapo). Oddziały te składały się z dowódcy oraz od czterech do 6 podkomendnych.

W dniu 31 XII 1041 roku stan jeńców w Stalagu 315 wynosił ogółem 4061 osób, w tym 3632 na Przekopaniu i 429 w Jarosławiu. W późniejszym okresie liczba jeńców na Przekopaniu wzrosła w granicach od 600 do 8000. Obozy w Nehrybce i Pikulicach podlegały . komendantowi Stalagu 323 mającego siedzibę w Chyrowie na terenie Zakładu O.O.Jezuitów (na Bąkowicach). Stan jeńców w dniu 31 XII 1941 r. wynosił w całym obozie 3287 osób, w tym w Chyrowie 2009, Nehrybce 577 i Pikulicach 701. W późniejszym okresie obozy te otrzymały nowy symbol "Stalag 327", a ich komendant znalazł siedzibę w pomieszczeniach Gimnazjum i Liceum Kupieckiego w Przemyślu przy ul. Dworskiego 25 (dziś Technikum Ekonomiczne). Wzrosła też w późniejszych latach liczba jeńców, która w Pikulicach wynosiła przeciętnie 2000 osób, a w Nehrybce 2500. Internowanymi w punktach przejmowania jeńców i obozie przejściowym byli wojskowi wszystkich stopni oraz mężczyźni zdolni do noszenia broni. W 1939 roku początkowo internowano w obozach spośród ludności cywilnej wszystkich mężczyzn zdolnych do noszenia broni w wieku od 20 do 45 lat. Następnie po 20 września internowaniu podlegali tylko uchodźcy płci męskiej w wieku od 17 do 45 lat, pozostałych zwolniono, jeśli nie byli aresztowani na polecenie policji i służby bezpieczeństwa (Sipo i SD). W październiku 1939 zwolnieniu uległy dalsze grupy ludności. Z wyjątkiem oficerów rezerwy, zdolnych do noszenia broni, działaczy polskich ,,organizacji narodowościowych" Związku Powstańców Śląskich. Związku Strzeleckiego. Harcerstwa, Sokola itp. oraz inteligencji (nauczycieli, wielkich posiadaczy ziemskich, wyższych urzędników itp.

Podobnie sprawa przedstawiała się w 1941 roku. Internowaniu podlegały wszystkie osoby zdolne do noszenia broni, a nie pochodzące z tego terenu, gdzie zastały ich działania wojenne. Zwalnianiu z obozów od października 1941 roku do września 1942 uległy tylko te osoby cywilne, których miejsce pochodzenia zostało zajęte przez wojska niemieckie oraz żołnierze. którzy byli niezdolni do służby wojskowej (inwalidzi i chorzy). Po internowaniu wojsko i osoby cywilne podlegały badaniu, w wyniku którego wszystkich komunistów. wyższych funkcjonariuszy aparatu państwowego i gospodarczego (oficerów politycznych), inteligentów i Żydów wyłączono i rozstrzeliwano. W obozach macierzystych przebywali w przeważającej większości wojskowi wszystkich stopni. Pod względem struktury narodowościowej to we wrześniu i październiku 1939 r. Internowani byli narodowości polskiej i żydowskiej (jeńców narodowości niemieckiej i ukraińskiej zwolniono). Na Przekopaniu od października 1941 r. do lipca 1944 r. przebywali jeńcy reprezentujący wszystkie narody ZSRR oraz narodowości polskiej, (w lutym 1942 r. było 75 Polaków. a w lipcu 1943 było 40). W Nehrybce i Pikulicach od jesieni 1941 r. do wiosny 1943 r. oraz od wiosny do lata 1944 r. przebywali jeńcy wszystkich narodów ZSRR. W okresie letnim 1943 roku — żołnierze narodowości holenderskiej oraz narodów Kanady i Jugosławii w liczbie kilkuset. Od września 1943 r. do marca 1944 r. przebywali internowani wojskowi włoscy wszystkich stopni w liczbie około 5000 osób, w tym początkowo w Pikulicach przebywało 1500, a następnie w każdym z obozów stan ich wynosił około 3000 osób. 213 z wszystkich internowanych stanowili oficerowie, pozostali to podoficerowie i ordynansi.

Warunki bytowe internowanych we wszystkich obozach były bardzo ciężkie. W punktach przejmowania jeńców oraz w obozach przejściowych brak było zaopatrzenia w żywność i nieodpowiednie warunki higieniczne. W obozach macierzystych wyżywienie było racjonowane, warunki higieniczne lepsze, lecz ciężka praca czasami bez celu wyniszczyła organizm. Stąd też we wszystkich obozach była bardzo duża smiertelnośc w wyniku różnych chorób epidemiologicznych. Jak wykazał przeprowadzony z urzędu szacunek w obozach na Przekonaniu stracilo życie okcło 1200 osób na 80 000 jeńców, którzy przeszli przez te obozy. Na podstawie przeprowadzonych ekshumacji zwłok na terenie Nehrybki i Pikulic ustalono. że straciło życie w tych obozach około 4500 osób. w tym około 1000 jeńców narodowości włoskiej. Wyżywienie otrzymywane przez jeńców zawierało od 515 do 700 kalorii dziennie. Według norm ustalonych przez fizjologów , człowiek ciężko pracujący powinien otrzymywać na dobę 4800 kalorii, a pracujący umiarkowanie 3800 kalorii. Natomiast tzw. podstawowa przemiana materii człowieka pochłania około 1750 kalorii. Jak wyglądało wyżywienie jeńców relacjonują liczni świadkowie. N.Truchan opisując obóz na Przekopaniu podaje:

"... jeńcy otrzymywali chleb z mąki uzyskanej z przemiału trocin i słomy. Głód był tak wielki ,że wewnątrz lagru nigdzie nie było trawy, gdyż jeńcy ją zjedli ."

W wyniku tych warunków bytowych śmiertelność w obozach byłaby o wiele większa, gdyby nie pomoc i ofiarność okolicznej ludności. O pomocy społeczeństwa przemyskiego w 1939 r. wspomina jeden z internowanych cywilów na Przekopaniu E. Jerzyk w następujących słowach:

„Siepacze hitlerowscy zadbali o to, aby wewnątrz tego obozu był idealny porządek, ale wiele ich nie obchodziło co ta przeszło 7-tysieczna masa ludzi będzie jeść i pić, czy są bodaj prymitywne warunki sanitarno-higieniczne. To na swoje barki wzięli mieszkańcy Przemyśla, którzy zorganizowali komitet opiekuńczy, który w miarę swych możliwości starał się nas wyżywić i zabezpieczyć skromną pomoc lekarską, a społeczeństwo miasta Przemyśla zrobiło wszystko co mogło w stosunku do swych rodaków znajdujących się w obozie — poza drutami kolczastymi dając tym wspaniały przykład solidarności narodowej i dlatego zaskarbiło sobie w sercach naszych ogromną wdzięczność.. "

O pomocy jeńcom radzieckim świadczą surowe wyroki wydane przez niemiecki Sąd Specjalny (Sondergericht) w Rzeszowie. Miedzy innymi w 1942 r. na Emila Binickiego i Kazimierza Dziurzyńskiego, którzy byli zatrudnieni, jako murarze w obozach na Przckopaniu i w 1943 r. na Stanisława Grenowicza pracującego z jeńcami w fabryce "Polna" .

O tym lak udzielali pomocy jeńcom pracujący na terenie obozów Polacy, świadczy relacja F.Bochnackiego:

"... Wbrew rozkazowi zabieraliśmy ze sobą chleb i papierosy Gdy rewidujący nas Niemcy złościli się dlaczego to czynimy, odpowiadaliśmy, że w domu nie ma tłuszczu, żyjemy samym chlebem, trzeba go więc jeść więcej niż zwykle. Jeńcom tego chleba do rąk nigdy nie dawaliśmy, baliśmy się bowiem donosów. Kładło się kromki niepostrzeżenie na parapetach okien, na podlogach, na cembrowinie studni — gdzie popadło. Papierosy wyrzucaliśmy na ziemie niby to wyciągając chusteczkę z kieszeni. W razie wsypy łatwo się było wytłumaczyć..."

Na zakończenie pozwolę sobie przytoczyć fragmenty listu jednego z internowanych Włochów, podporucznika Pietro Feraci z Alcamo:

„Panie Redaktorze! ... W dżdżysty, lutowy ranek 1944 r. przyjechaliśmy po czterech dniach podróży w bydlęcych wagonach z Witrendorfu (Oflag 83 — Soltau — dop. aut.) do Przemyśla, dużego miasta w Polsce i stąd mieliśmy już pieszo, dźwigając toboły, dojść do Stalagu 327/7. Ludność wyległa do okien, powiewała rękami, pozdrawiając nas milcząco i rzucała nam nieprzerwanym deszczem kawałki chleba, papierosy, inne rzeczy, co kto może. Pochodowi przez miasto naszej kolumny, około tysiąca oficerów, towarzyszyły wzruszające sceny. Widziałem dzieci szkolne, które z tornistrów wyjmowały swoje śniadania i podawały je nam, drźące i uszczęśliwione: robotników idących do pracy, którzy oddawali nam swój posiłek w nadzwyczajnym wyścigu serdeczności i solidarności, podczas gdy eskortujący nas żołnierze niemieccy usiłowali oddalić cywilów kolbami karabinów klnąc i wygrażając na wszystkie strony. Najmocniej jednak wzruszył mnie szlachetny i bezinteresowny uczynek starej i prostej kobiety. Szła obok w pewnej odległości od kolumny, jakby nigdy nic i nagle korzystając ze sposobnej chwili, podbiegła i wręczyła pierwszemu z brzegu spory bochenek chleba, po czym nie czekając na podziękowanie, nawet nie spojrzawszy na nas, by w oczach naszych wyczytać wdzięczność, odwróciła się odchodząc skąd przyszła. Chleb ten przyjęły moje ręce. Chciałbym Panie Redaktorze podziękować tej kobiecie za pośrednictwem Pańskiego pisma i spłacić w ten sposób dług, który mi od 20 lat ciąży. Niech Bóg wynagrodzi temu narodowi wszystkie jego cierpienia i to, co uczynił dla mnie oraz dla wszystkich internowanych, że odejmując sobie od ust tę odrobinę chleba, jaką miał, ulżył męce tylu obcych mu ludzi...".



Źródło tekstu:

1. L.Włodek - "Lata 1939-1944 w Przemyskich obozach jenieckich" - Przemyśl 1969

Myślę ,że wybaczycie mi to zejście z tematu ,ale uważam że i tą sprawę trzeba poruszyć wszak fort stał się masowym grobem.Tylko tak sobie znowu myślę ,.że jak tak dalej pójdzie to w tym wątku za niedługo powstanie internetowa książka o Przemyślu :ups: Przegladając swoje materiały stwierdzam, że samych swoich opracowań mam dość sporo. Szerze powiedziawszy fotek mam więcej niż myslałem . Twierdza to nie tylko forty ale i Koszary ,magazyny , cmentarze , pozycje wysuniete itd. W styczniu mogę coś popisać lub wrzucić to co gdzieś wcześniej stworzyłem pózniej nie wiem czy mi na to czas pozwoli i chęci. Miałem jeszcze szkrabnąć coś o Linii Mołotowa (też posiadam spory materiał zarówno teoretycny jak i dokumentację fotograficzną ) , ale na szczegółowe opracowanie i tego tematu czasu mało.

Ja tam nie mam nic przeciwko :D Wiele osób dysponuje różnymi informacjami, jak zbierzemy je w jedną całość to będzie to fajna sprawa...

Fort III Łuczyce ( nazwa pochodzi od pobliskiej wioski ) – fort artyleryjski jednowałowy , usadowiony na wzgórzu Łuczyckim 287m. Budowę zaczęto w 1881r a zmodernizowano w 1905 .Fort początkowo był szańcem drewniano – ziemnym , miał przebudowanym następnie w fort artyleryjski obrony dalekosiężnej jednak ostatecznie został wybudowany jako fort piechoty obrony bliskiej Wymiary fortu to. 180x140m Jako ciekawostkę dodam, że kaponiery do obrony fosy wybudowano już po wybuchu wojny. Fort zachowany w ok70% jest jedynym fortem w twierdzy wykonanym w większości cegieł . Obiekt kiedyś bardzo zakrzaczony od października ubiegłego roku wydzierżawiony grupie przemyskich pasjonatów odzyskuje swój dawny wygląd . W forcie zachowała się w dobrym stanie brama wjazdowa z reliktem futryny i kamiennym brukiem , studnia forteczna ( do niedawna zaopatrywała w wodę ,podciągnięto rurociąg, PGR znajdujący się u podnóża wzniesienia )dwa bloki jednopiętrowych koszar ceglanych z betonowym stropem, schrony pogotowia ławki strzeleckie dla piechoty oraz schrony dla armat. Na forcie znajduje się również jedyna zachowana w pierścieniu zewnętrznym kaponiera w fosie ( druga kaponiera jest zasypana na forcie pierścienia wewnętrznego Winna Góra ) .Swój stan fort zawdzięcza temu ,że prawie cały czas po zakończeniu I wojny był użytkowany ,najpierw w okresie miedzy wojennym jako magazyn amunicji przez W.P. ( z tamtego czasu najprawdopodobniej pochodzi betonowa dwu izbowa wartownia przed fortem) później kółko rolnicze ( wprawdzie dokonało zniszczeń np. wyrwa w wale obok bramy i zasypanie fosy aby „ulepszyć wjazd na fort ciężkim sprzętem ) ale zawsze może być gorzej) następnie mieszkaniec Łuczyc i teraz przemyscy pasjonaci. W latach 1940-1941 fort najprawdopodobniej stanowił zaplecze dla budowy a także stanowił magazyn amunicji schronów Linii Mołotowa wbudowanych we wzgórze ,a tworzących P.O. Łuczyce ( świadczą o tym ebonitowe korki do pocisków znalezione na forcie , ale to już osobny temat na kiedyś).Dodam też, że podczas prac na obiekcie udało się odnaleźć oryginalne litery (nie wszystkie) z napisu znajdującego się nad bramą wjazdową z numerem i nazwą fortu oraz polskie guziki wojskowe z okresu międzywojennego . Z fortu rozciąga się dobry widok zarówno w kierunku fortu II Jaksmanice jak też w kierunku zniwelowanego w tym roku fortu Hermanowice i Fortu Pancernego III Optyń . Na forcie znajdują się dwa miejsca widokowe i miejsce na ognisko z zapasem drzewa .Do fortu prowadzi oryginalna kreta droga forteczna z niżej położonej wioski Łuczyce (dojście raczej na piechotę).
Jakby ktoś był zainteresowany ogniskiem czy noclegiem na obiekcie proszę pisać , jestem jednym z jego dzierżawców i obecnych opiekunów pzdr.
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]

[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ] [ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
Archiwalna fotka z mojej kolekcji ok. 1941r
[ img ]
Wartownia przed fortem pozostałość po W.P. w latach między wojennych :
[ img ]
Jeden z ośmiu schronów P.O.Łuczyce Linia Mołotowa wchodzących w skład Przemyskiego Rejonu Umocnionego wybudowanych u podnóża góry na której znajduje się fort

[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]

„bunkrowy kominek” taki nowoczesny twór w wojennym schronie :
[ img ]
[ img ]

Strzelnica obrony wejścia wraz z pancerzem jedyny zachowany najprawdopodobniej tego typu pancerz w Polsce drugi był w P.O. Medyka i obecnie znajduje się w pewnej przemyskiej ekspozycji ,ale to już odrębny temat (może kiedyś ).
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
Na koniec numer obiektu według ewidencji z lat 50 :
[ img ]
Wspomniałem tu specjalnie o Linii Mołotowa bo Przemyśl to nie tylko twierdza I wojenna , ale także część zespołu fortyfikacji sowieckich z lat 1940-1941 zwanych Linią Mołotowa (niestety jakby trochę odsuniętych w cień). Więc może kiedyś napiszę i o tych umocnieniach bo naprawdę jest o czym , a temat sięga daleko poza okolice Przemyśla ( dodam żę wybudowano ok. .2500 Schronów Bojowych tej linii i nie została ona nigdy ukończona ale jej obiekty brały udział w walce )
Następnym fortem będzie fort IV Optyń z na którym też działają od ubiegłego roku pasjonaci co widać :) ale to wkrótce pzdr. z Festung Przemyśl .

Czy udało Ci się ustalić czy powstały one jeszcze przed czy już po walkach o Twierdzę? Gdzieś czytałem teorie, że pochodzą one z końcowego okresu wojny a nawet już po niej, z uwagi na poziome strzelnice których jakoby nie stosowano w przedwojennej austriackiej sztuce fortyfikacyjnej... :?

Kaponiery według moich informacji wybudowane zostały po wybuchu wojny przed oblężeniem. Tak na prosty rozum po co ktoś miałby budować je po wojnie? bez sensu. Jak wiadomo Twierdza Przemyśl po odbiciu została zdegradowana do Przyczółka Mostowego ,umocnienia wysadzone. . Zresztą ten typ fortyfikacji był już przestarzały rola twierdz takich jak Przemyśl zakończyła się ).

Fort IV "Optyń" został wybudowany w latach 1897-1900 na wzgórzu 322m jako potężny fort pancerny . Obiekt był dziełem samodzielnym nie posiadał obiektów pomocniczych. Współpracował z fortem III Łuczyce i Fortem V Grochowce ( o którym w nastepnym poscie). Fort posiadał dość dużą załogę na którą składało się 220 artylerzystów + 4 oficerów , 230 piechurów +4 oficerów , 1lekarz +2 sanitariuszy oraz czterech pionierów (saperów). Uzbrojenie fortu było również imponujące bowiem składało się z : 4 armat 80mm , 8 armat 120mm ,6armat 150mm i 12 karabinów maszynowych.Fort stał się miejscem ciężkich walk np.: w nocy z 7 na 8 pażdziernika 1914r wojska rosyjskie podeszły na odległość ok. 300m od fortu jednak w paruciężkiej walce zostały odparte . Straty Rosjan wyniosły ok1800 zbitych straty obrońców 22 zabitych w tym 2zaginionych i ok75 rannych.
Obiekt wysadzony przed poddaniem twierdzy , dodatkowo od po drugiej wojnie wysadzano na nim pamiątki wojenne a także wojsko urżądziło sobie na jego terenie mały poligonów . Do niedawna fort wydzierżawiony trj samej grupie pasjonatów która zajmuje się fortem XV Borek patrz wczesniejsze posty) odzyskuje wygląd. Stopień zniszczenia obiektu wynosi ok. 80%. Zachowały się szczątki koszar szyjowych, poprzecznice ze schronami oraz resztki schronu centralnego a także zniszczone stanowisko baterii pancernej, w fosie możemy znaleźć miejse gdzie były kaponiery obecnie sterty gruzu. Dobrze zachowały się elementy ziemne, min sucha fosa w lasku obok fortu znajdują się też dość czyelne elementy fortyfikacji polowej (relikty okopów i ziemianek ) . Jako ciekawostkę podam ,że w 1998 r w pobliżu fortu została odnaleziona 12 tonowa kopuła wieży oberwacyjnej (obecnie znajduje się na forcie Borek , a zdjęcia w moim poście dotyczącym tego fortu ).Drugą ciekawostką jest znajdujący się przy drodze fortecznej prowadzącej na fort słup telefoniczny pamietający czasy twierdzy ,niektóre żródła mówię ,że jedyny .(według mnie nie jedyny, wiem gdzie jest drugi ).
Ponizsze zdjecia przedstawiają fort z czasów gdzy z powodów wszędobylskich krzaków był ciężko dostepny jak i stan fortu na dzień dzisiejszy po odkrzaczeniu i odkopaniu :
Tak wygladał fort jeszcze parę lat temu :

[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]

Fotki słupa telefonicznego pamietającego czasy twierdzy :

im[ img ]
[img]http://images40.fotosik.pl/188/ff509183ee1048d3med.jpg[/g]

Fort można by powiedzieć dzisaiaj czyli „ zmiana w ciągu roku „ :

[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]
[ img ]

Że to niby w ramach poprawy obronności Przyczółka Mostowego było (może nawet już po odzyskaniu niepodległości, nie pamiętam teraz) a Austriacy nie stosowali przed wojną w swoich fortyfikacjach strzelnic wykonanych z ułożonych poziomo szyn kolejowych. Coś takiego, jak znajdę źródło to podam dokładniej tę informację.
Ale może być również tak jak Ty piszesz ;)

Kaponiery w 99% naszych fortów zostały wysadzone wraz z wyposażeniem tuż przed poddaniem twierdzy w 1915 roku w trakcie drugiego oblężenia!
Gdyby zostały wybudowane pod koniec lub po wojnie przetrwały by do dnia dzisiejszego.
Niestety nie ma po nich za dużo śladów, ale to właśnie ślady historii :1
Nida się tego opisać,to trzeba zobaczyć!
Stary.

Piekna robota panowie,ja z ciekawoscia czytam co tam sie dzialo,i co pozostalo na tym terenie aby zwiedzic,
jest moze gdzies jakas mapa jak to kiedys wygladalo na terenie przemyskim?(interesuje mnie co bylo niedaleko miejscowosci Wapowce i co tam pozostalo do zwiedzenia)
Brat mi opowiadal jakas historie o oficerach uwiezionych w twierdzy oprzez 8 lat pod ziemia ,i oficerowie spali w klatach zeby ich szczury niegryzly w czasie snu,i wymyslali rone gry aby niezwariowac,ale pewnie bajki opowiadal. :ups:
prosze o dalsze losy Fortress Przemysl :1

Kolego to nie bajki a szczera prawda i film nawet był nakręcony na podstawie tej historii.
Chodzi o fort XIII.
http://pl.wikisource.org/wiki/Pami%C4%9 ... emy%C5%9Bl
http://www.filmweb.pl/film/Fort+13-1984-5681/descs

JW

Ps. Moim ulubionym fortem jest Fort Prałkowce.
"Mieszkałem" w nim przez tydzień na początku lat osiemdziesiątych i sentyment pozostał.