Jest tu spora rozbieżność między tymi danymi a obliczeniami prof. Żabińskiego, wg którego wartość boratynki w okresie 1659-1717 spadła o 45,4 % (0,11 trofy w roku 1659 – 0,06 trofy w roku 1717). Być może wynika to z tego, że nie ma prostego przełożenia pomiędzy czarnorynkowym kursem orta liczonym w szelągach, a siłą nabywczą boratynki potrzebną do obliczenia trofy.

Wydaje się, że kluczem do ustalenia wartości boratynki w czasach Augusta II jest uniwersał J. J. Przebendowskiego, w którym podskarbi zrównywał ceny oficjalne z rynkowymi: „Mianowicie aby Tynfy, Orty srebrne przeciwko szelągom ordynaryiną kurrencyą miały, po złotemu groszy ośmiu, Szostaki po groszy dwanaście y Szelągów dwa (..)”
https://books.google.pl/books?id=RNtbAAAAcAAJ&pg=PA169&lpg=PA169&dq=uniwersa%C5%82+przebendowskiego+1717&source=bl&ots=7rDC3CAXqB&sig=O1FCAZ_tJ8RC-G84dyajt38_hfs&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwiVg_mamfDLAhWEAJoKHUN9BfMQ6AEIJTAC#v=onepage&q=uniwersa%C5%82%20przebendowskiego%201717&f=false
Czyli mówiąc po ludzku. Wzajemne ceny monet zostały teraz ustalone zgodnie z poziomem cen rynkowych i wyrażone w miedzianym groszu (wartość obrachunkowa) równym trzem szelągom. I tak:
1 tymf (zrównany z ortem) wart był 1 złotego i 8 groszy, czyli 38 groszy, czyli 114 szelągów.

Teraz wracając do naszych przeliczeń:
* 1 tymfa/orta z roku 1717 Z. Żabiński szacuje na 6,25 trofy. Z kolei ort Jana Kazimierza (z roku 1658) ma u Żabińskiego wartość nieco niższą – 6 trof. Wynika z tego, że wartość (siła nabywcza) orta w ciągu pięćdziesięciu dziewięciu lat wzrosła.
* szeląg miedziany natomiast ma wartość 0,06 trofy

Porównajmy teraz dwie wielkości, po pierwsze stosunek szeląga i orta ustalony przez uniwersał (a więc odzwierciedlający ceny rynkowe w tej epoce) i po drugie siłę nabywczą tych monet w oparciu o trofę prof. Żabińskiego.

Stosunek szeląga do orta jak 1 do 114 oznacza iż 1 szeląg stanowił 0,88% wartości orta. Z kolei stosunek siły nabywczej szeląga do orta wynoszący 0,06 trofy do 6,25 trofy oznacza iż siła nabywcza szeląga stanowi 0,96% siły nabywczej orta. Jak widać wartości te są do siebie zbliżone. Różnica między nimi to zaledwie 0,08 %

Zawsze myślałem, że Ort=18gr, a tymf=30gr.

Zależy kiedy.Do 1623 ort wart był 10 groszy,potem 18 groszy,a pod koniec swego istnienia 38 groszy

Ciekawe do zbierania są boratynki z mennicy w Brześciu.Ciekawe głównie dlatego,że trudno zdobyć egzemplarze w przyzwoitym stanie zachowania.Generalnie do rzadkich należą te z 1665,bo były produkowane tylko przez 1 miesiąc.Wybito ich ok.21,6 miliona sztuk,co jak na boratynki jest ilością niewielką.Znam 2 podstawowe odmiany/dolna na pierwszym zdjęciu,to najnowszy nabytek :D /mam jeszcze z kropką,ale nie jestem pewien czy to usterka bicia czy odmiana.
Różnice:
1-inna odmiana mitry książęcej
2-mała lub duża cyfra 5 w dacie
3-cieńka lub gruba pozioma część litery L w monogramie HKPL

Zdzichu jak cie szczególnie interesują to kilka jest w moim wątku :) stany podobne do twoich do porównania wystarczą :D (oczywiście nie są czyszczone)

Boratynka 1664 kropki tylko na początku i końcu napisu otokowego?

Jak podczyścisz,to kropkę zobaczysz w pełnej krasie

Boratynek litewskich w mennicy brzeskiej wybito w 1666 roku ogromną ilość,bo około 218 milionów sztuk.Produkowano szybko bez staranności.Podobnie jak w roczniku 1665 bardzo trudno zdobyć egzemplarze prawidłowo wybite i w dobrym stanie.Jest za to sporo odmian i wariantów.Np.z ozdobnikami przy monogramie:
1 bez ozdobników
2 z kropkami i tu można się bawić w kropki na różnej wysokości
3 z gwiazdkami i jednocześnie z gwiazdkami w napisie otokowym
4 z gwiazdkami ale kropkami w napisie otokowym

Praktycznie w Brześciu 1666 występuje tylko jedna odmiana głowy króla.
Można się bawić w kropki przy mitrze książęcej:
-z 2 kropkami po bokach mitry
-z kropką po lewej stronie,albo po prawej
Można zwrócić uwagę na grubość poziomej części litery L w monogramie HKPL
-dolna lewa moneta cienka,a po prawej gruba
Jest wariant daty z wywiniętymi do góry ogonkami cyfr 6,albo wariant mitry książęcej.Wszystkie tutaj pokazane mają mitrę otwartą,a jest także mitra zamknięta.Niestety swojej jeszcze nie zdobyłem.Może jakiś szczęśliwy posiadacz się pochwali? :)
Takie niepozorne monetki,a ile szczegółów :ups:

Odnośnie Brześcia, to dadaję kilka kwiatków:
RREX 1665
hybryda 1665 z awersem wileńskim z gwiazdką po IOAN (cieżko się dopatrzeć jeśli nie ma się monety w ręku)
mitra zamknięta 1666
bez monogramu 1666
wywinięte 6 w dacie

Oto mi chodziło :za Piękne egzemplarze.To mamy chyba pełny przegląd mennicy brzeskiej.Piszę chyba,bo kto wie co tam w ziemi leży i czeka na odkrywców

Dopiero teraz zauważyłem,że "pękło"50 tysięcy odwiedzin w wątku.Bardzo wszystkim czytającym i się wypowiadającym dziękuję :bir :bir :jump

No to dorzucę swojego szeląga. Mimo, że to końcówka blachy i niecentryczne bicie, moneta całkiem przyzwoita - zwłaszcza jak na Brześć. Dobre szczegóły i bardzo przyjemna patyna.

Fajna :za lubię takie czekoladowe patyny :)